2.2 De praktijk
opzegtermijn
De regels voor de proeftijd kunt u onderbrengen in het proeftijdbeding. Daarin staat bijvoorbeeld dat beide partijen een maand proeftijd hanteren, dat beide partijen tijdens die maand eenzijdig het contract kunnen beëindigen en dat zij geen rekening hoeven te houden met een opzegtermijn.
2.2.1 Opzeggen
Als u of de werknemer ervoor kiest om het dienstverband te beëindigen, is er dus geen reden nodig en is er geen opzegtermijn van toepassing. Ook bestaat er geen plicht om de andere partij te waarschuwen.
Opzeggen kan het beste schriftelijk worden gedaan. Als de andere partij het wenst, moet de opzeggende partij ook schriftelijk de reden van opzegging mededelen.
Deadline
theorie
Een proeftijdontslag is een optie tot het einde van de proeftijd. Daarom moet de opzegger goed opletten op welk moment hij opzegt. De theorie (de proeftijd uit de arbeidsovereenkomst) kan verschillen van de praktijk (de feitelijke proeftijd), zoals u kunt lezen op pagina 19.
bedongen arbeid
De proeftijd begint te lopen vanaf het moment dat de werknemer aan de bedongen arbeid begint. Dat kan soms ook al vóór de indiensttredingsdatum uit zijn contract zijn.
Werknemer kan beding nietig laten verklaren
nietig
Er zijn voorwaarden waaronder de werknemer de proeftijd door de rechter nietig kan laten verklaren. Als:
- de proeftijd niet voor beide partijen gelijk is;
- de proeftijd onwettig in het contract is opgenomen (zoals bij een tweede contract, opvolgend werkgeverschap en contracten van maximaal zes maanden);
- de proeftijd langer duurt dan wettelijk is toegestaan.
2.2.2 Discriminatie
ziekte
De reden van opzeggen mag van alles zijn, maar als deze discriminerend is, kan de werknemer een zaak starten voor vernietiging van de opzegging of voor een billijke vergoeding. Dus volledig vrij bent u niet. Zo mag u een werknemer niet op straat zetten vanwege ziekte of zwangerschap.
Naar de rechter
vernietigen
Zolang er geen vermoeden bestaat dat dit de oorzaak van uw beëindiging is, kunt u het contract in de proeftijd ook tijdens ziekte of zwangerschap stopzetten. Heeft de werknemer het vermoeden dat u hem toch om discriminatoire redenen eruit bonjourt, dan kan hij naar de kantonrechter stappen om uw opzegging te laten vernietigen. De rechter heeft in dat geval ook de optie om uw organisatie een schadevergoeding op te leggen.
2.2.3 Schadevergoeding
reden van ontslag
Onder bijzondere omstandigheden is het mogelijk dat een ontslag vóór of in de proeftijd leidt tot een schadevergoeding, bijvoorbeeld als de reden van ontslag discriminerend blijkt te zijn of als er geen sprake is van goed werkgeverschap. Deze situatie kan zich onder meer voordoen als een werknemer al ontslagen wordt voordat de proeftijd begint. U heeft dan in principe nog geen beeld kunnen krijgen van de geschiktheid van de werknemer, terwijl de werknemer misschien al wel zijn vorige baan heeft opgezegd.