1.2 Rechten en plichten
re-integratie
Gedurende de ziekte van een werknemer heeft zowel de werkgever als de werknemer diverse rechten en plichten. Beide partijen zijn verantwoordelijk voor de re-integratie in de loondoorbetalingsperiode van 104 weken (de wachttijd voor een WIA-uitkering).
Werknemer
passend werk
ziekteverzuimregeling
De zieke werknemer heeft de plicht om actief mee te werken aan zijn herstel – en hij mag dit niet vertragen of tegenwerken – en zo snel mogelijk weer aan het werk te gaan. Dit kan ook betekenen dat de werknemer (tijdelijk) ander passend werk uitvoert. Het is belangrijk dat werknemers de regels kennen en naleven. De spelregels rond ziekte staan als het goed is in de arbeidsovereenkomst of in het personeelshandboek. Uw organisatie kan in een ziekteverzuimregeling verschillende aspecten vastleggen, van de procedure bij een ziekmelding tot aan de aanvraag van een WIA-uitkering.
Leg nieuwe werksituatie duidelijk goed vast
bedongen arbeid
Stel, een werknemer herstelt na afloop van 104 weken en blijft in dienst. Maar hij gaat minder uren werken of aangepast werk uitvoeren (zie ook paragraaf 3.2). Het is dan verstandig om de nieuwe situatie vast te leggen. Valt de werknemer daarna opnieuw uit wegens ziekte, dan heeft hij namelijk alleen recht op loon over zijn ‘normale werk’ (de zogeheten bedongen arbeid). Het is dus belangrijk dat uw organisatie hierover afspraken maakt met de werknemer en zijn arbeidsovereenkomst aanpast aan de nieuwe werksituatie, naar wat zijn normale werk is geworden.
Maatregelen
opzet
plan van aanpak
opschorten
Uw organisatie mag uiteraard maatregelen treffen als een werknemer zich bij ziekte niet aan de afgesproken regels houdt. Zo heeft de zieke werknemer geen recht op loondoorbetaling als hij zich onterecht ziek meldt, de ziekte met opzet heeft veroorzaakt of bij een aanstellingskeuring valse informatie heeft verstrekt over de oorzaak van de ziekte. De werknemer heeft evenmin recht op loondoorbetaling gedurende de periode dat hij:
- zijn genezing belemmert of vertraagt;
- zonder deugdelijke reden de interne of externe passende arbeid niet verricht die uw organisatie aanbiedt;
- zonder deugdelijke reden niet meewerkt aan de door uw organisatie (of een deskundige) gegeven voorschriften of getroffen maatregelen, die de werknemer in staat moeten stellen om passende arbeid te verrichten;
- zonder deugdelijke reden weigert mee te werken aan het opstellen, evalueren en bijstellen van een plan van aanpak (zie paragraaf 2.1.4);
- zonder deugdelijke reden zijn WIA-aanvraag later dan de deadline hiervoor indient (zie paragraaf 3.1.4).
Verder mag uw organisatie de loondoorbetaling opschorten gedurende de periode waarin de werknemer nalaat om de informatie te verstrekken die voor het recht op loon nodig is.
re-integratie
Voor het niet (volledig) doorbetalen van het loon of het opschorten van de loondoorbetaling tijdens ziekte, moet u de werknemer wel onmiddellijk laten weten dat er sprake is van een situatie die dit rechtvaardigt.
Advies
deskundigenoordeel
Als de re-integratie vastloopt, en de werknemer en de werkgever er samen niet meer uitkomen, kan de werknemer advies vragen aan zijn vakbond of een andere belangenorganisatie. De werknemer heeft ook de mogelijkheid om UWV – tegen betaling – een onafhankelijk en deskundig oordeel over de situatie te laten vellen: het zogeheten deskundigenoordeel (zie paragraaf 1.3).
Stappenplan
Tijdens de ziekte van een werknemer moet uw organisatie zich houden aan een stappenplan. Deze stappen bestaan uit diverse meldingen die gedaan moeten worden en documenten die moeten worden opgesteld en bewaard gedurende de 104 weken. Hierbij zijn soms andere partijen betrokken (zie hoofdstuk 2 en 3). Als de re-integratie vastloopt, heeft ook uw organisatie de mogelijkheid om UWV – tegen betaling – om een deskundigenoordeel te vragen (zie paragraaf 1.3).
Ziektekosten verhalen op een derde
regresrecht
bovenwettelijk
Als een werknemer ziek is geworden door het handelen of nalaten van een derde partij, kan uw organisatie de schade verhalen op die veroorzaker. Dit is het zogeheten regresrecht (zie hoofdstuk 9). Uw organisatie heeft dan een loondoorbetalingsverplichting tijdens de ziekte, maar u kunt het doorbetaalde loon en de re-integratiekosten verhalen op de veroorzaker van de ziekte. In de praktijk is dit meestal de verzekeringsmaatschappij van die partij.
Vakantiedagen
cao
Bij ziekte van werknemers is het mogelijk bovenwettelijke vakantiedagen in te zetten. Dit houdt in dat u de ziektedagen van het vakantiesaldo van de werknemer mag afschrijven. Dit mag echter alleen als over deze mogelijkheid afspraken zijn vastgelegd in bijvoorbeeld de individuele of collectieve arbeidsovereenkomst (cao) óf – bij afwezigheid van zulke afspraken – als u hiervoor toestemming heeft van de werknemer. En als een werknemer gedurende zijn normale arbeidsuren andere arbeid verricht terwijl hij ziek is, mag u de daarmee verdiende inkomsten in mindering brengen op het door te betalen loon.