3.4 Actief luisteren
Naast inlevingsvermogen is luisteren een basale sociale vaardigheid. Uw gesprekspartner zal zich niet bepaald gewaardeerd gezelschap voelen als hij merkt dat u amper naar hem luistert. Ook wekt het behoorlijk wat irritatie als u de ander continu in de rede valt.
stimuleren
Geef de ander dus de ruimte om te spreken. U kunt de ander ook stimuleren om meer te vertellen. In dat geval luistert u actief naar het verhaal van iemand. U vraagt dan door, waardoor uw gesprekspartner de mogelijkheid krijgt om meer informatie te geven.
Laat de ander merken dat u luistert. Dit kan onder meer door de ander aan te blijven kijken en te knikken. Ook kunt u af en toe verbaal reageren zonder echt het woord te nemen, met geluiden en woorden zoals: mmm, goh, jaja en precies.
Samenvatten
voordelen
Ook door tijdens het gesprek af en toe samen te vatten, laat u zien dat u actief luistert. Samenvatten heeft drie voordelen:
- U voorkomt misverstanden, doordat u met een samenvatting controleert of u elkaar goed begrepen heeft.
- U kunt uw gesprekspartner zo stimuleren om verder te praten over het onderwerp.
- U laat de ander merken dat u uw best doet om te luisteren naar wat hij te zeggen heeft.
tussendoor
Vat in ieder geval aan het einde het gesprek samen, zodat u zonder misverstanden uit elkaar gaat. Maar bij lange, complexe gesprekken kunt u beter ook tussendoor al af en toe een samenvatting geven.
Een gesprek samenvatten vergt wel enige oefening, zeker als u al tijdens het gesprek af en toe kort wilt samenvatten. Bent u hier niet vaardig in, dan loopt u het risico dat u het gesprek te langdradig samenvat, of dat u het te geforceerd doet.
Beknopt
in eigen woorden
Let er in ieder geval op dat u een zo compleet mogelijke samenvatting geeft, zo beknopt mogelijk geformuleerd. Geef de samenvatting in uw eigen woorden, niet letterlijk die van de gesprekspartner. Vraag ook aan de ander of hij zich kan vinden in uw samenvatting. Spelen emoties een rol in het gesprek, dan mag u die best benoemen. Juist door het noemen van relevante gevoelens laat u de ander merken dat u hem gehoord en begrepen heeft. Probeer in te schatten of u emoties expliciet kunt vermelden of beter impliciet.