12.2 Ontslag vanwege de h-grond
restgrond
Als u een reden voor ontslag heeft die niet expliciet in de wet staat, kan het ontslag soms nog steeds doorgang vinden. Voor deze situatie bestaat de h-grond. De zogenoemde restgrond is bedoeld voor gevallen die niet onder één van de specifieke ontslaggronden vallen. Een ontslag op de h-grond is pas mogelijk als er sprake is van ‘andere omstandigheden’, waardoor van u niet kan worden verwacht dat u de arbeidsovereenkomst voortzet. De restgrond kan om die reden een breed scala aan situaties omvatten.
12.2.1 Voorwaarden ontslag
herplaatsing
Voor zowel de f-grond als de h-grond geldt dat u voldoende aandacht moet besteden aan de herplaatsingsinspanning voordat u overgaat tot ontslag. Ontslag is immers alleen aan de orde als herplaatsing in een andere passende functie binnen een redelijke termijn niet mogelijk is. Heeft u onvoldoende herplaatsingsinspanningen verricht, dan kan een rechter uw ontbindingsverzoek om die reden afwijzen.
Houd bij ontslag altijd rekening met de opzegverboden en de overeengekomen opzegtermijn. De rechter zal het ontslag toetsen op alle voorwaarden. Voor zowel de f- als de h-grond geldt dat een werknemer in principe recht heeft op een transitievergoeding.
12.2.2 Geen herkansing
bijzondere situatie
De h-grond biedt geen kans om een onvoldoende onderbouwde andere ontslaggrond te repareren. Het is dus niet zo dat als een dossier van het disfunctioneren van een werknemer ontbreekt, ontslag (wegens disfunctioneren) alsnog mogelijk is op de h-grond. Het moet echt gaan om andere omstandigheden die niet onder de gronden a tot en met g vallen. Het gaat dan doorgaans ook om bijzondere situaties.
Voorbeelden
In de wetsgeschiedenis zijn enkele voorbeelden van dergelijke bijzondere situaties gegeven. De h-grond zou bijvoorbeeld bedoeld zijn voor de illegale werknemer, de werknemer in detentie en de voetbaltrainer met achterblijvende resultaten. Ook in de jurisprudentie zijn diverse voorbeelden te vinden. Bijvoorbeeld:
- werknemers van wie de gesubsidieerde arbeidsplaats kwam te vervallen;
- een geschiedenisdocent die zich op internet zo verkeerd uitliet dat hij zijn voorbeeldfunctie niet meer kon vervullen;
- een expat voor wie, nadat hij was teruggekeerd naar Nederland, geen functie beschikbaar was.
12.2.3 Veelvoorkomende reden
verschil van inzicht
aantonen
De h-grond wordt vaak gebruikt voor ontslagen wegens een verschil van inzicht. Uit een analyse van de rechtspraak blijkt dat het daarbij moet gaan om een verschil van inzicht tussen een werkgever en een directeur of manager over het te voeren beleid waarbij partijen het – ondanks diverse pogingen daartoe – niet met elkaar eens kunnen worden. U moet aantonen dat het verschil van inzicht zo groot is dat dit een ontslag rechtvaardigt: het moet onoverkomelijk zijn.
Een verschil van inzicht is niet hetzelfde als disfunctioneren. In dat geval moet het ontslag voldoen aan de eisen van de d-grond (zie hoofdstuk 9). Een ‘gemakkelijk’ ontslag op basis van de h-grond is dan niet aan de orde.
Inhoudsloos
VOG
U kunt de h-grond ook toepassen als de arbeidsovereenkomst door omstandigheden inhoudsloos is geworden. Dit geldt bijvoorbeeld als een werknemer niet (meer) voldoet aan de opleidingseisen voor een functie of als zijn benodigde verklaring omtrent het gedrag (VOG) wordt ingetrokken.
Vermist
ontslaggrond
Andere voorbeelden hiervan zijn als een werknemer langere tijd vermist is of als hij niet meer wordt toegelaten tot het terrein van uw enige opdrachtgever. De werknemer is dan feitelijk niet meer in staat de overeengekomen werkzaamheden te verrichten, zonder dat er sprake is van één van de specifieke ontslaggronden. U kunt het ontslag in zo’n situatie op de h-grond baseren.
Niet alle (bijzondere) situaties rechtvaardigen een ontslag op de h-grond. Zo kreeg een werkgever die zich had vergist en een werknemer een vast contract had gegeven in plaats van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, nul op het rekest.