U bent hier

Onderneming & Personeel
Functiewaardering en beoordeling1. Het doel van functies waarderen1.3 Waarderen, belonen en beoordelen

1.3 Waarderen, belonen en beoordelen

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier HR Rendement
Publicatiedatum: augustus 2016

Een functie kan het beste omschreven worden als doelgerichte samenhangende werkzaamheden die een bijdrage leveren aan de doelen van de organisatie. Iedere organisatie heeft doelen. Dat zijn de redenen waarom de organisatie is opgericht. Om die doelen te bereiken, ontwikkelt de organisatie een strategie, die de structuur van de organisatie bepaalt. Die structuur biedt het raamwerk voor de functies die werknemers moeten vervullen. Een functie is daarmee in feite de kleinste bouwsteen van de organisatie.

functie­classificatie

Functies met een gelijke waardering worden eerst bij elkaar geplaatst. Dit proces wordt functieclassificatie genoemd. De functiegroepen die daaruit voortkomen, vormen de basis voor de beloningsstructuur. Functiegroepen komen vaak voort uit overleg tussen de werkgever, de medezeggenschap en de vakbeweging en bijvoorbeeld het externe adviesbureau dat u mogelijk heeft ingeschakeld.

Belonen en beoordelen

functie­beloning

Bij de meeste werknemers in Nederland bepaalt de functie(zwaarte) de hoogte van het loon. Dit wordt functiebeloning genoemd. De meeste beloningssystemen zijn gebaseerd op het verschil in functiezwaarte en vakvolwassenheid of het aantal functiejaren. Een beloningssysteem bestaat uit een reeks salarisschalen met treden of periodieken.

Nieuwe afspraken? Dezelfde systematiek

Salarisschalen hangen qua berekening met elkaar samen. Als er in een cao bijvoorbeeld afspraken worden gemaakt over loonmaatregelen (zoals het verlengen of inkorten van periodieken), zorgt de samenhang tussen de salarisschalen ervoor dat de maatregelen eenvoudig kunnen worden doorberekend en dus niet iedere loonschaal of -trede apart hoeft te worden aangepast.

salarislijnen

Zoals gezegd, gaat functiewaardering over het in algemene zin in kaart brengen van taken, werkprocessen en verantwoordelijkheden en niet over de manier waarop een individuele werknemer een bepaalde functie invult. De beoordeling (en daaraan gekoppeld de beloning) van individuele prestaties vindt plaats binnen de functionerings- en beoordelingscyclus. Een salarishuis kan wel zo zijn ingericht dat leidinggevenden bij het beoordelen en belonen rekening kunnen houden met uitzonderlijk functioneren. Binnen de salarisschaal zijn er dan bijvoorbeeld meerdere salarislijnen:

  • het normsalaris of de basislijn: voor werknemers die normaal functioneren;
  • een hogere salarislijn: voor werknemers die in hun functievervulling hoger dan normaal scoren en van wie (op grond van hun beoordeling) wordt verwacht dat het uitzonderlijke functioneren een zekere continuïteit zal hebben;
  • een nog hogere salarislijn: voor werknemers die aanmerkelijk beter dan normaal functioneren en van wie (op grond van hun beoordeling) wordt verwacht dat ze zo uitzonderlijk blijven functioneren.

Door een loonlijn te bepalen, kan een werkgever zich op de arbeidsmarkt onderscheiden. U kunt aansluiten bij het gemiddelde salaris van de markt of juist meer of minder betalen. Dit zal afhangen van het loonniveau van uw branche en de loonruimte van uw organisatie.