4.4 Risico’s in de RI&E
arbocatalogus
De werkgever is volgens de Arbowet verplicht de risico’s van het werk in kaart te brengen en een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) te maken. In het bijbehorende plan van aanpak vermeldt hij de maatregelen die genomen worden om de risico’s weg te nemen of te beperken. Ook moet hij in de RI&E de risico’s in kaart brengen voor bijzondere categorieën van werknemers, waaronder ouderen. Vergeet vooral niet om ook gebruik te maken van de arbocatalogus van uw branche. Daarin vindt u oplossingen voor specifieke risico’s die spelen in de eigen branche. Dan hoeft u niet opnieuw het wiel uit te vinden. Ook kunnen er maatregelen in staan, gericht op de risico’s die oudere werknemers lopen. Zo wordt in de arbocatalogus gehandicaptenzorg aandacht besteed aan de risico’s van fysieke belasting die het werk voor oudere werknemers met zich meebrengt en maatregelen om deze te beperken.
Risico van psychosociale arbeidsbelasting (PSA)
autonomie
leidinggevende
Psychosociale kenmerken van het werk die het risico op een beroepsziekte vergoten zijn:
- ontevredenheid over het werk;
- gebrek aan autonomie en hoge taakeisen;
- emotioneel zwaar werk;
- ongewenst gedrag en conflict met de leidinggevende;
- gebrek aan steun van leidinggevende of collega’s.
De werkgever is verplicht om het risico van psychosociale arbeidsbelasting op te nemen in de RI&E en te laten zien dat hij beleid voert om PSA tegen te gaan. Wees vooral alert op leeftijdsdiscriminatie. Dit is wettelijk verboden. Dit kunt u onder meer doen door de volgende maatregelen:
- een gedragscode en een passend sanctiebeleid;
- aanstellen van een of meer vertrouwenspersonen;
- meldprocedure en registratiesysteem voor incidenten.
Risico van fysieke belasting
werkhouding
Werkgebonden kenmerken als trillingen en schudden, een ongemakkelijke werkhouding en herhalende bewegingen vergoten het risico op een beroepsziekte. Zorg hierbij voor maatwerk; er is geen vaststaande leeftijd waarop een werknemer ‘oudere werknemer’ is en werkzaamheden belastender zijn. Vaststaat dat met het ouder worden de belastbaarheid afneemt. Bied oudere werknemers dus vaker een PAGO aan en neem maatregelen op individueel niveau.
Nachtwerk en ploegendiensten
Kritisch naar werkroosters kijken, is een belangrijk instrument om afnemende belastbaarheid op te vangen. Verdeel arbeid en rust zo goed mogelijk over de week. Denk aan kortere diensten en minder onregelmatige of nachtdiensten.
Blootstelling aan stoffen
kanker
Dit zorgt vooral voor een hoge ziektelast door ziekten van de ademhalingswegen en kanker, maar speelt ook een rol bij hart- en vaatziekten en huidziekten. Als de werkgever de blootstelling aan stoffen op de werkvloer vermindert, kan de ziektelast dalen. Bij het nemen van maatregelen moet uw organisatie de arbeidshygiënische strategie volgen en maatregelen nemen in een verplichte vaste volgorde.