3.1 Fase 1: van contact naar contract
doelen
vertrouwen
faciliteiten
Na afloop van de eerste stap wilt u drie doelen bereikt hebben vanuit de ondernemingsraad, namelijk:
- U heeft vertrouwen opgebouwd bij de bestuurder, waardoor hij open staat voor uw advies.
- Uw ondernemingsraad heeft een grof idee van het onderwerp van het adviestraject.
- U heeft afspraken gemaakt met de bestuurder over de faciliteiten die nodig zijn om tot een goed advies te komen.
3.1.1 Vertrouwen bij bestuurder
Vertrouwen opbouwen bij uw bestuurder is heel belangrijk voor het slagen van uw adviestraject. Vertrouwen opbouwen is hetzelfde als contact leggen op relationeel vlak. Als de bestuurder de indruk heeft dat uw OR zijn situatie niet begrijpt, is de kans klein dat hij actief aan de slag gaat met uw tips. U kunt beter een situatie creëren waarin de bestuurder zich van zijn kwetsbare kant kan laten zien.
Door te laten zien dat u de situatie snapt, stelt de bestuurder zich kwetsbaarder op. Daardoor kunt u in uw advies beter aansluiten bij zijn behoeften, dilemma’s en obstakels. U doet dat door aan de start van uw adviestraject begrip te tonen, open vragen te stellen en samen te vatten.
meerwaarde
In de ideale situatie is uw bestuurder open over de problemen waar hij tegen aan loopt. U heeft beet als hij gaat klagen. U kunt vervolgens vanuit uw or-expertise ondersteuning aanbieden. Dat vraagt dat u helder op een rij heeft, wat uw meerwaarde is.
3.1.2 Onderwerp van adviestraject
nieuwsgierig
verkennen
Ondertussen wordt u natuurlijk verschrikkelijk nieuwsgierig naar het onderwerp van het adviestraject en waarover u uiteindelijk een advies gaat uitbrengen namens de OR met draagvlak van de achterban (hoofdstuk 2). Met een open, oordeelvrije, en nieuwsgierige blik legt u contact op inhoudelijk vlak. Terwijl u in de relatie met uw bestuurder investeert, probeert u tegelijkertijd zicht te krijgen op het onderwerp.
Krijg uw adviesonderwerp helder!
urgentie
Vragen die helpen het adviesonderwerp te verkennen:
- Waar gaat de ontwikkeling over?
- Wie is in- en extern betrokken bij die ontwikkelingen?
- Op welke termijn spelen de ontwikkelingen?
- Hoe ver is de bestuurder en waar werkt hij naartoe?
Deze vragen helpen u om het belang en de urgentie van uw adviestraject te bepalen. Hopelijk vindt u het onderwerp van uw gesprek net zo interessant als uw bestuurder. Probeer anders uw nieuwsgierigheid aan te wakkeren door u voor te stellen wat de concrete gevolgen zullen zijn voor uw collega’s van het voornemen. Dat zal uw interesse prikkelen om in de breedte vragen te stellen over het onderwerp.
3.1.3 Benodigde OR-faciliteiten
dilemma’s
Het derde doel dat u wilt bereiken, is het hebben van heldere afspraken over wat u vanuit de OR nodig heeft om goed te kunnen adviseren. Gaandeweg het gesprek met uw bestuurder heeft u zicht gekregen op zijn dilemma’s en het onderwerp van uw adviestraject. Ondertussen bedenkt u wat u nodig heeft om de bestuurder te adviseren. Uw behoeftes vallen meestal in drie categorieën: tijd, contacten en kennis.
‘Cocktail’ van tijd, contacten en kennis
investeren
Wees open naar uw bestuurder hoeveel tijd u nodig heeft, wie u binnen of buiten de organisatie wilt spreken, en welke documenten u wilt zien. Dit is een onderhandeling. U staat sterker in deze onderhandeling als u kunt vertellen, hoe uw traject de bestuurder verder gaat helpen. Door zijn belang of uw gemeenschappelijk belang te benadrukken, verhoogt u de gunfactor voor uw wensen.
U denkt misschien: waarom zou mijn OR zoveel investeren in de relatie, als ik dit alles ook via de Wet op de ondernemingsraden kan afdwingen? U heeft gelijk dat alles wat u in fase 1 (van contact naar contract) van uw adviestraject doet, in de WOR is geregeld. Vanaf het eerste moment van informatie, tot aan uw facilitering als OR. In de praktijk zult u toch merken dat een regel minder krachtig is dan samenwerken. Het is effectiever als de bestuurder uw OR uit zichzelf en van harte betrekt, dan dat hij dat doet omdat het moet. De tijd en energie die u aan de start van uw adviestraject besteedt, is daarom de investering meer dan waard.
Focus op samenwerking, niet op de wet
functie-eisen
OR-werkgroep
Een werknemer benadert de OR omdat hij ontslagen wordt. De eisen die aan zijn functie worden gesteld, zijn veranderd. De ondernemingsraad checkt dat en ontdekt dat er meer ontevreden werknemers zijn op de afdeling. De OR constateert dat er een langer lopend verandertraject is op de afdeling, waar de leidinggevende en de werknemers samen niet uitkomen. In eerste instantie wil de bestuurder geen adviesaanvraag indienen. De OR laat hem zien dat zij met een plan kunnen komen om de verhoudingen vlot te trekken op de afdeling. De bestuurder is overtuigd en geeft een OR-werkgroep de tijd en contacten om dat onmiddellijk te doen.