9.3 Cao-conflict voorleggen aan commissie

arbitrage

In de cao kunnen partijen afspreken dat ze bij een conflict niet meteen naar de rechter stappen, maar het geschil eerst voorleggen aan een speciale commissie. Dit kan onder andere door middel van arbitrage: dit is particuliere rechtspraak, buiten de gewone rechter om.

Samen

uitspraak

Arbitrage is alleen mogelijk als beide partijen hiermee akkoord gaan. Zij moeten dit schriftelijk vastleggen in een arbitrageovereenkomst, aangezien de uiteindelijke uitspraak voor beide partijen bindend is. Dit betekent ook dat het niet mogelijk is om na de uitspraak nog in hoger beroep te gaan bij een ‘gewone’ rechter.

Hebben de ruziënde partijen een geldige arbitrageovereenkomst afgesloten, dan zal een rechter zich onbevoegd verklaren. De partijen hebben zich dus gewoon aan de uitspraak van de arbitrage te houden. Gebeurt dit niet, bijvoorbeeld doordat een bestrafte partij de opgelegde boete niet betaalt, dan kan de ander wel de rechter inschakelen om nakoming van de uitspraak te eisen.

Commissie

juristen

De partijen kunnen in overleg zelf besluiten welke arbiters de zaak uitvoeren. De arbiters zijn over het algemeen juristen of deskundigen uit uw sector. Meestal zijn er bij een arbitragezaak één of drie arbiters betrokken. De gekozen arbiters vormen een ad-hoc-arbitragecommissie, die eenmalig samenwerkt om het bewuste conflict te beoordelen.

Het is echter ook goed mogelijk dat de brancheorganisatie een eigen, vaste arbitragecommissie heeft die zich over cao-conflicten kan buigen. Deze commissie wordt vaak aangeduid als geschillencommissie. Lukt het de betrokken partijen niet om overeen te komen wie de arbitrage uitvoert, dan stelt de president van de rechtbank een arbiter of arbitragecommissie aan.

Beding

arbitraal ­beding

arbitrage­overeenkomst

In sommige cao’s is een arbitraal beding opgenomen. Dit betekent dat de cao-partijen al tijdens de onderhandelingen hebben afgesproken dat zij – en hun achterban – eventuele toekomstige conflicten over de cao via arbitrage oplossen. Het is overigens niet mogelijk om zo’n cao-beding algemeen verbindend te laten verklaren. Een ongebonden werkgever, die dus niet is aangesloten bij een cao-partij, is daardoor niet verplicht om een geschil met een gebonden partij door een arbitragecommissie te laten beoordelen.