8.3 Prestatiegericht belonen

koppeling

In de meeste organisaties die resultaatgericht werken, is er sprake van prestatiegericht belonen. Leidinggevende en werknemer maken resultaatafspraken waaraan een bepaalde (individuele) beloning hangt. Door een koppeling te leggen tussen (een deel van) het loon van een werknemer en zijn bijdrage aan uw organisatie kunt u prestatiegericht belonen. Als er niet duidelijk een link is te leggen tussen de beloning en de geleverde prestatie, is deze vorm van beloning minder geschikt. Zorg er in ieder geval voor dat u duidelijke spelregels opstelt voor het toekennen van prestatiebeloning.

8.3.1 Spelregels

Spelregels voor prestatiebeloning moeten duidelijk zijn over:

• de criteria voor toekenning van prestatiebeloning (bijvoorbeeld welke functiegroepen in aanmerking komen en wanneer er sprake is van over- of onderpresteren);
• de vorm van prestatiebeloning;
• het proces van toekenning van prestatiebeloning.

8.3.2 Individueel of collectief

criteria

collegialiteit

Met individuele prestatiebeloning beoogt u de persoonlijke prestaties te verhogen. Hiermee beloont u individueel beïnvloedbare en eenduidige kwantitatieve criteria, zoals omzet of uren. Het gaat meestal om targets die direct gerelateerd zijn aan het bedrijfsresultaat. Ze hebben dus invloed op het uiteindelijke financiële resultaat. Deze vorm van variabele beloning is alleen geschikt voor kwantificeerbare, meetbare prestaties. Het risico van individuele prestatiebeloning is dat sommige werknemers over lijken gaan om hun targets te halen. Het najagen van de individuele prestatie kan ten koste gaan van de collegialiteit of samenwerking in een team.

meeliften

Bovendien levert een afdeling of organisatie vaak door gezamenlijke inspanningen prestaties. Het is niet altijd mogelijk om resultaten toe te schrijven aan één individu, omdat de werknemer afhankelijk is van de hulp of input van anderen. Een oplossing kan zijn om prestatiebeloningen aan teams uit te loven. U moet dan wel oppassen voor ‘free riders’: teamleden die eigenlijk niet zo veel doen en meeliften op de inspanningen en het succes van collega’s.