4.2 Externe deskundigen

begeleiding

Soms moet u arbodeskundigheid buiten uw organisatie halen. Bijvoorbeeld voor een deskundige begeleiding bij ziekte, het aanbieden van een periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) of het verrichten van wettelijk verplichte aanstellingskeuringen. Een bedrijfsarts is een goed voorbeeld van een externe deskundige, maar zeker niet de enige met wie u kunt samenwerken.

Arbodienst

expertise

De arbodienst heeft vaak alle vier de kerndeskundigen die hierna worden besproken in huis. Op die manier weet u zeker dat alle expertise aanwezig is om uw RI&E goed op te stellen en uw beleid naar behoren uit te voeren. Het is ook mogelijk om kerndeskundigen als freelancer in te huren.

4.2.1 Bedrijfsarts

medisch ­specialist

controle

Voor de medische aspecten van uw arbo- en verzuimbeleid bent u verplicht om een bedrijfsarts in te schakelen. De bedrijfsarts is degene die als medisch specialist kan beslissen of een werknemer te ziek is om te werken. Ook voert hij aanstellingskeuringen uit en geeft hij begeleiding bij verzuim. De bedrijfsarts wordt daarom van alle kerndeskundigen het meest ingeschakeld door organisaties.

Inschakelen

Zoals gezegd beoordeelt de bedrijfsarts of een werknemer te ziek is om te werken. Hij voert de controles uit en biedt vervolgens advies en ondersteuning bij de re-integratie van de zieke werknemer. Er zijn echter nog een aantal taken die u verplicht moet uitbesteden aan de bedrijfsarts. Schakel bij de volgende zaken altijd de bedrijfsarts in:

• een aanstellingskeuring;
• het preventief medisch onderzoek (PMO);
• het opstellen van een probleemanalyse bij langdurig verzuim;
• advies en begeleiding bij re-integratie;
• voor het medische deel van het re-integratieverslag bij een WIA-aanvraag.

Advies

druk

U kunt de bedrijsarts ook inschakelen om advies te geven bij het opstellen van de risico-inventarisatie en -evaluatie. Hij is een onafhankelijke partij en kan arbeids­risico’s goed identificeren, aangezien hij dagelijks wordt geconfronteerd met de gevolgen van een slecht gezondheidsbeleid. Het is echter de vraag of een bedrijfsarts tijd heeft voor zulke optionele vragen, omdat het bekend is dat bedrijfsartsen in Nederland onder grote druk werken.

Preventief consult

voorwaarden

kosten

Met de wijziging van de Arbowet gaat de bedrijfsarts een grotere rol spelen voor uw organisatie. Zo moet u werknemers de gelegenheid bieden om een bedrijfsarts te consulteren. Niet alleen als een werknemer ziek is, maar ook voordat er sprake is van verzuim. Bij zo’n preventief consult gelden de volgende voorwaarden:

• De werknemer heeft geen
• toestemming nodig van de werkgever.
• De werkgever draait op voor de kosten van het bezoek.
• De werkgever mag het werknemers niet onnodig moeilijk maken qua tijd of locatie om gebruik te maken van het consult.
• De werkgever mag niet geïnformeerd worden over het consult.
• De uitkomst van het consult mag niet te zijn herleiden tot de werknemer.

Contract

second ­opinion

De grotere rol van de bedrijfsarts moet u vastleggen. Dit betekent dat er in het contract met de bedrijfsarts moet zijn opgenomen dat werknemers recht hebben op een preventief consult. Verder moet het de volgende zaken bevatten:

• de mogelijkheid van de
• bedrijfsarts om de werkplek te bezoeken, bijvoorbeeld omdat het verzuim in uw organisatie sterk toeneemt;
• de mogelijkheid van de werknemer om een second opinion te laten verrichten door een andere bedrijfsarts;
• de verplichting van de bedrijfsarts om een klachtenprocedure te hebben;
• het recht van de bedrijfsarts op overleg met de ondernemingsraad, personeelsvertegenwoordiging en de preventiemedewerker om zo betrokken te raken bij het bedrijfsbeleid voor gezond en veilig werken;
• de verantwoordelijkheid van de bedrijfsarts voor het opsporen, onderkennen, diagnosticeren en melden van beroepsziekten.

overgangs­periode

taken

Loop bestaande contracten voor 1 juli 2017 na op deze verplichtingen. Er geldt wel een overgangsperiode. Dit houdt in dat u tot 1 juli 2018 de tijd heeft om het contract aan te passen. Als u per 1 juli 2017 een nieuw contract afsluit met een arbodienstverlener, moet dit wel meteen voldoen aan de nieuwe eisen.

S

econd opinion

juistheid

advies

Door de vernieuwing van de Arbowet hebben werknemers het recht op een second opinion door een andere bedrijfsarts, bijvoorbeeld als ze twijfelen aan de juistheid van het advies van de eerste bedrijfsarts. Het gaat dan om:

• de verzuimbegeleiding en het advies over
• bijvoorbeeld
• de werkzaamheden die de werknemer kan verrichten;
• een uitgevoerd arbeidsgezondheidskundig onderzoek en het advies dat daaruit is voortgekomen;
• gezondheidskundige vraagstukken in relatie tot werk en het advies van de bedrijfsarts bij het vermoeden van een beroepsziekte.

Stappenplan

weigeren

toestemming

De procedure voor een second opinion is als volgt:

De werknemer geeft bij de eerste bedrijfsarts aan dat hij een second opinion wil. De bedrijfsarts kan dit alleen weigeren als hij hiervoor zwaarwegende argumenten heeft.

De eerste bedrijfsarts kijkt in het contract bij welke bedrijfsarts de werknemer hiervoor terechtkan. Wordt er een bedrijfsarts geraadpleegd die niet in het contract is opgenomen, dan moet u hiervoor toestemming geven.

De eerste bedrijfsarts verstuurt alle informatie die hij heeft gebruikt voor zijn advies door naar de tweede bedrijfsarts.

De tweede bedrijfsarts geeft een nieuw advies en stelt de werknemer hiervan op de hoogte.

De werknemer bepaalt of dit advies naar de eerste bedrijfsarts wordt gestuurd. Als hij hiervoor toestemming geeft, bepaalt de eerste bedrijfsarts of hij dit advies geheel, gedeeltelijk of niet zal opvolgen en deelt dit gemotiveerd mee aan de werknemer.

re-integratie

In de tussentijd gaat u samen met de werknemer verder met de re-integratie op basis van het advies van de eerste bedrijfsarts totdat er een ander advies ligt.

4.2.2 Arbeids- en organisatiedeskundige

grote lijnen

De tweede kerndeskundige die u kunt inschakelen is de arbeids- en organisatiedeskundige. Hij bekijkt uw organisatie niet op individueel niveau, maar neemt de grote lijnen op bedrijfsniveau onder de loep. Op basis daarvan krijgt u advies voor het verbeteren van de arbeidsomstandigheden.

Door die blik kan hij zich richten op andere risico’s die horen bij psychosociale arbeidsbelasting (PSA), zoals werkdruk, agressie en geweld. Hoewel ze voor een individu problemen opleveren, zijn de oorzaken vaak juist bij de organisatie te vinden. Daardoor zijn die problemen vanuit de grote lijnen soms eerder te signaleren en beter aan te pakken.

4.2.3 Veiligheidskundige

gevaren

Stel, uw organisatie schaft nieuwe machines aan. U kunt dan de veiligheidskundige inschakelen, die in uw opdracht de machines opneemt in de RI&E. Daarnaast kan de veiligheidskundige onderzoek doen naar (andere) gevaren op de werkplek en draagt daarvoor oplossingen aan. De veiligheidskundige kan ook advies uitbrengen op het gebied van veilig werken, inclusief de bedrijfshulpverlening (BHV).

4.2.4 Arbeidshygiënist

klimaat

gezondheid

Een arbeidshygiënist is in verschillende omgevingen nuttig, ook in een kantooromgeving. Hij kan u bijvoorbeeld adviseren over de locatie en luchtafvoer van printers. Of hij analyseert het klimaat in de kantooromgeving, wat nodig kan zijn als veel werknemers met hoofdpijn kampen. De arbeidshygiënist houdt zich namelijk bezig met de factoren in de werkomgeving die een risico vormen voor de (fysieke) gezondheid van werknemers. Denk aan de volgende risico’s:

• lawaaierige machines;
• schadelijke straling, zoals röntgenapparatuur;
• gevaarlijke stoffen;
• slecht klimaat.

binnenklimaat

Ook de arbeidshygiënist zal de risico’s op de werkplek voor u in kaart kunnen brengen en u adviseren over maatregelen. Bij hem ligt de nadruk dan specifiek op de gezondheidsrisico’s voor de werknemers. De expertise van de arbeidshygiënist kunt u daarom het beste inschakelen bij het maken van de RI&E. Uiteraard kan een arbeidshygiënist ook tussentijds advies geven, bijvoorbeeld na een verbouwing in uw organisatie, omdat daardoor het binnenklimaat is veranderd.

4.2.5 Overige arbodeskundigen

specialismen

De vier genoemde kerndeskundigen bieden samen heel veel kennis en expertise voor uw arbobeleid. Toch zijn er meer deskundigen met specifieke specialismen, die u kunt inschakelen. Dat is echter niet wettelijk verplicht.

Ergonoom

kantoor­werkplek

Een ergonoom stelt de werkplek, omgeving en middelen af op het menselijk lichaam. Dat kan heel nuttig zijn als u bezig bent met het inrichten of aanpassen van een kantoorwerkplek. De ergonoom kan u dan adviseren over het meubilair en de middelen zo instellen dat minder mensen last krijgen van fysieke klachten, zoals RSI/KANS.

BMW

psychische aard

U kunt een bedrijfsmaatschappelijk werker (BMW) inschakelen voor (groeps)problemen van psychische of sociale aard. Een BMW’er gaat verder dan een vertrouwenspersoon, waar een werknemer bijvoorbeeld eerst terechtkomt bij psychische of sociale problemen. De BMW’er pakt zowel werkgerelateerde als privéproblemen aan, die allebei de gezondheid en het functioneren van de werknemer beïnvloeden.