U bent hier

6.3 Dienstverband voorkomen

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier HR Rendement
Publicatiedatum: oktober 2016

arbeidsrelatie beoordelen

Meestal zult u – als u zzp’ers inschakelt – willen voorkomen dat er een dienstverband ontstaat. Uw doel is immers om (dat deel van) uw personeelsbestand zo flexibel mogelijk te houden. Twijfelt u op dit punt over de samenwerking met een zpp’er en maakt u geen gebruik van één van de overeenkomsten, dan kunt u op de website van de Belastingdienst een uitgebreide instructie vinden die u helpt om de arbeidsrelatie te beoordelen. U vindt de instructie onder het kopje ‘Geen beoordeelde overeenkomst: wel of geen dienstbetrekking’.

Vermoedt u aan de hand daarvan dat er weleens sprake zou kunnen zijn van een (fictief) dienstverband, dan moet u zich inspannen om aanpassingen te doen in de arbeidsrelatie, als u tenminste een dienstbetrekking wilt voorkomen.

samenwerking

Op rendement.nl/hrdossier vindt u een traject van elf tools met daarin handige tips en aandachtspunten bij de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties.

6.3.1 Handhaving

Bij de handhaving werkt de Belastingdienst samen met andere toezichthouders. UWV kan de fiscus bijvoorbeeld een seintje geven als iemand een uitkering aanvraagt terwijl deze persoon niet als werknemer bekendstaat, maar volgens een (model)overeenkomst zou werken. De Belastingdienst kan dan bij de opdrachtgever aankloppen voor informatie of een controle uitvoeren bij de betreffende persoon.

Controle

De fiscus kan bij een bedrijfsbezoek of een controle van de zzp’er bekijken of de manier waarop u in de praktijk werkt, aansluit bij wat in de (model)overeenkomst staat. Komt de Belastingdienst tot de conclusie dat de arbeidsrelatie als dienstbetrekking moet worden beoordeeld, dan moet uw organisatie alsnog loonheffingen inhouden. Tot 1 mei 2017 zal de fiscus echter in principe geen correctieverplichtingen of naheffingsaanslagen opleggen.

Zorg dat u zo veel mogelijk informatie bewaart over de voorwaarden waaronder de zzp’er voor u aan de slag gaat. Denk hierbij aan de (model)overeenkomst, voortgangsrapportages, e-mails, facturen en gespreksverslagen.

schuldvraag

incident

Na de overgangsperiode kan de Belastingdienst wel naheffingsaanslagen en ook boetes opleggen als de conclusie is dat er sprake is van een verkapt dienstverband. De hoogte van een eventuele boete hangt onder meer af van welke partij hoeveel schuld heeft. Een incidentele afwijking van de overeenkomst wordt waarschijnlijk ook niet afgestraft, als u tenminste aannemelijk kunt maken dat het een tijdelijke situatie of een incident betreft.

6.3.2 Geen gezagsrelatie

Met een (model)overeenkomst werken is niet voldoende; u moet er ook in de praktijk voor zorgen dat er geen sprake is van een dienstverband. Dit betekent dat u er op moet blijven letten dat er geen sprake is van een gezagsrelatie. Verricht de zzp’er bijvoorbeeld precies dezelfde werkzaamheden als andere werknemers of geeft u specifieke instructies over zijn werkindeling, -plek en -tijden, dan zal er al snel sprake zijn van een zogenoemde ‘schijnconstructie’.

Een ander risico hiervan is dat de opdrachtnemer naar de rechter kan stappen om een dienstverband bij uw organisatie te claimen. U loopt dan onder meer het risico dat hij ontslagbescherming heeft en dat u zijn loon moet doorbetalen als hij ziek wordt of arbeidsongeschikt raakt.

Wat gebeurt er als er toch een dienstverband is?

naheffing

ondernemersaftrek

verzekerd

Als de Belastingdienst constateert dat er sprake is van een dienstverband, heeft dat de volgende fiscale gevolgen:

  • Als opdrachtgever kunt u een naheffingsaanslag loonheffingen en een boete krijgen. De loonbelasting en premie volksverzekeringen kunt u verhalen op de opdrachtnemer; de premies werknemersverzekeringen, de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet en de boete kunt u niet verhalen.
  • De opdrachtnemer kan de ondernemersaftrek kwijtraken, bijvoorbeeld de zelfstandigenaftrek en de startersaftrek.
  • De opdrachtnemer is alsnog met terugwerkende kracht voor de duur van de opdracht verzekerd voor de werknemersverzekeringen (WW, ZW, WIA). Bij werkloosheid, ziekte of arbeidsongeschiktheid kan hij een uitkering aanvragen.