5.1 Functieanalyse
zwaarte bepalen
Aan de hand van de in de gekozen methode opgenomen kenmerken en gezichtspunten stelt u (of de externe adviseur) de zwaarte van de functies vast. U spiegelt de gezichtspunten aan de kenmerken van de functie en geeft aan in welke mate deze al dan niet voorkomen in de betreffende functie. Zo doorloopt u alle functies in uw organisatie.
belang
Veel systemen gebruiken zogenoemde afweegfactoren (vermenigvuldigingsfactoren). Daarmee wordt het verschil in belang van de diverse criteria ten opzichte van elkaar uitgedrukt. In andere systemen komt dit verschil tot uitdrukking in waarderingstabellen (zie paragraaf 5.2).
Een voorbeeld van het gebruik van afweegfactoren
| Hoofdkenmerk | Gezichtspunten | Afweegfactor |
| Verantwoordelijkheid | Problematiek Effect |
6 4 |
| Kennis | Kennis | 5 |
| Sociale interactie | Leidinggeven Uitdrukkingsvaardigheid Contact |
2 2 2 |
| Specifieke handelingsvereisten | Bewegingsvaardigheid Oplettendheid Uitzonderlijke kenmerken |
2 1 1 |
| Bezwarende omstandigheden | Lichamelijke inspanning Werkomstandigheden Persoonlijk risico |
1 3 1 |
Systeemsleutel
subjectief
systeemsleutel
U heeft eerder al kunnen lezen dat gezichtspunten de eigenschappen van een functie zijn die bepalen hoe ‘licht’ of ‘zwaar’ een functie is. Dit aspect van functiewaardering is altijd – tot op zekere hoogte – subjectief. De zwaarte van een functie wordt immers niet alleen bepaald door objectieve functie-eisen, maar ook beïnvloed door maatschappelijke normen en waarden, de opvattingen in uw organisatie en uw eigen professionele oordeel.
In de zogenoemde ‘systeemsleutel’ van het gekozen functiewaarderingssysteem wordt beschreven hoe u bepaalde gezichtspunten van een functie moet waarderen. Deze sleutel stelt u in staat om elke willekeurige functie op een zo objectief mogelijke manier in te schalen. Na het invoeren van functiewaardering moet u bij het waarderen van nieuwe functies in principe weinig afwegingen hoeven maken.
Functie- en selectie-eis: twee verschillende dingen
Een functie-eis geeft weer wat voor werk- en denkvermogen van een werknemer wordt verwacht om een functie goed te kunnen uitvoeren. Een selectie-eis geeft aan welk niveau een werkgever eist bij het invullen van de functie. Dit verschil kan belangrijk zijn als het bijvoorbeeld gaat om een startersfunctie of als er sprake is van een groot personeelsaanbod.
Bij het beschrijven van de functie is het belangrijk om deze twee zaken gescheiden te houden om een vals beeld te vermijden. Het moet duidelijk zijn welke vereisten in een functiebeschrijving meetellen voor de functiewaardering en welke alleen meetellen voor bijvoorbeeld werving en selectie en personeelsbeoordeling.