2.2 Randvoorwaarden

objectieve criteria

Of u nu zelf aan de slag gaat of een externe partij inschakelt, baseer uw keuze altijd op objectieve criteria. Om dat te garanderen, is het belangrijk dat het systeem aan de volgende randvoorwaarden voldoet:

• Het moet betrouwbaar zijn: als verschillende deskundigen het systeem gebruiken, moet dat onder alle omstandigheden dezelfde resultaten en conclusies opleveren. De manier waarop in het systeem functie-informatie wordt verzameld, geïnterpreteerd en gewaardeerd, moet bovendien inzichtelijk zijn.
• Het moet flexibel zijn: het moet zijn aan te passen aan de eigen branche of organisatie, maar ook kunnen inspelen op maatschappelijke of technologische ontwikkelingen.
• Het moet begrijpelijk zijn: het systeem en de termen die daarin gebruikt worden, moeten helder en eenduidig zijn.
• Het moet acceptabel zijn: de resultaten van het proces van functiewaardering moeten aansluiten bij het rechtvaardigheidsgevoel van werknemers en overeenstemmen met ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in de branche.
• Het mag geen onderscheid maken: het systeem mag geen ongelijkheid in de hand werken tussen mannen en vrouwen, fulltimers en parttimers of hoge en lage functies. Voor kaderfuncties mag het systeem dus geen andere vergelijkingscriteria hanteren dan voor uitvoerende functies.

Het ultieme functiewaarderingssyteem zult u niet vinden, een goed functiewaarderingssysteem wel. Een goed systeem is in ieder geval betrouwbaar, sluit aan op uw organisatiedoelstellingen en is gebruiksvriendelijk.

2.2.1 Rolverdeling

Bij de invoering van een functiewaarderingssysteem spelen diverse partijen binnen uw organisatie een rol. Het is goed om te weten waar ieders verantwoordelijkheid ligt, zodat het proces vlot verloopt. Belangrijke partijen zijn directie, management, ondernemingsraad en de HR-afdeling.

Directie

uitvoering

De directie zal vaak initiatiefnemer zijn voor het proces van functiewaardering. Hoewel de directie het laatste woord heeft in het nemen van belangrijke, strategische beslissingen over dit onderwerp, zal ze de uitvoering grotendeels overlaten aan het management en uw HR-afdeling.

Management

invloed

Direct leidinggevenden moeten nauw betrokken worden bij het proces, omdat zij de taken en functies van hun afdeling als geen ander kennen. Bovendien hebben ze veel invloed op de houding van werknemers ten aanzien van de nieuwe ontwikkelingen. Die houding kunnen ze positief beïnvloeden.

Ondernemingsraad

Als uw werkgever het plan heeft om een functiewaarderings- of beloningssysteem in te voeren, te wijzigen of af te schaffen, heeft de ondernemingsraad op grond van artikel 27 uit de Wet op de ondernemingsraden instemmingsrecht. De OR kan ook in beroep gaan als er bezwaar bestaat tegen het systeem of de gevolgde procedures. Over beroepsprocedures kunnen afspraken staan in de cao. Raadpleeg deze dus altijd. Bepaal in ieder geval samen met de OR (en andere belangenbehartigers zoals vakbonden) welke doelstellingen u nastreeft met de invoering, wijziging of afschaffing.

HR-afdeling

Uw HR-afdeling speelt een belangrijke rol bij het inrichten van het proces. U zet de juiste personen aan tafel en ziet toe op de kwaliteit van processen en procedures.

uitbesteden

Als u geen extern bureau inschakelt, komt er zelfs veel meer op het bordje van HR te liggen. U bent dan in principe niet alleen verantwoordelijk voor het bewaken van het proces, maar ook voor de uitvoering (het beschrijven en waarderen van de functies) en voor de invoering van het systeem. Omdat dit specialistisch werk is, kiezen de meeste organisaties ervoor om dit deel uit te besteden.

2.2.2 Commissie of projectgroep

begeleidingscommissie

Als u te maken heeft met een grote organisatie, een zeer complexe organisatiestructuur of gevoelige omstandigheden, is het raadzaam om een speciale begeleidingscommissie of projectgroep in te richten. Als HR-professional kunt u daarin de rol van projectleider aannemen: u begeleidt het traject, maar bent ook verantwoordelijk voor het beheer en het onderhoud van het functiewaarderingssysteem.

Van de projectgroep of commissie kunnen verder leidinggevenden, leden van de OR, werknemers en eventueel één of meerdere externe deskundigen deel uitmaken. Zij ondersteunen u (of iemand anders die als projectleider optreedt). De projectleider verdeelt de taken, houdt zicht op de deadlines en zorgt ervoor dat directie en ondernemingsraad bij het proces betrokken worden en goed geïnformeerd zijn.