6.9 Risico-inventarisatie en -evaluatie
wettelijke verplichting
De risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) is voor leidinggevenden en zwangere werkneemsters een belangrijk hulpmiddel. De RI&E is een wettelijke verplichting en houdt het volgende in:
- in kaart brengen met welke risico’s voor veiligheid, gezondheid en welzijn alle werknemers te maken krijgen;
- beoordelen hoe ernstig deze risico’s zijn;
- een evaluatie op schrift stellen;
- inventarisatie en evaluatie laten beoordelen door de arbodienst;
- op basis van de inventarisatie en evaluatie een plan van aanpak opstellen (maatregelen tegen risico’s);
- jaarlijks schriftelijk rapporteren over de voortgang van het plan van aanpak;
- als het nodig is de RI&E aanpassen of actualiseren.
Een belangrijke partij hierbij is ook de ondernemingsraad. De ondernemingsraad heeft via het instemmingsrecht namelijk inspraak bij het opstellen van de RI&E en het plan van aanpak.
Overzicht van specifieke risico’s
RI&E
In de vorige hoofdstukken heeft u kunnen lezen welke risico’s van invloed kunnen zijn op de zwangerschap, de zwangere en net bevallen werkneemster en het ongeboren kind. Zorg ervoor dat u deze onderwerpen in uw RI&E behandelt. Informeer ook leidinggevenden over de specifieke risico’s voor zwangere en net bevallen werkneemsters.
Heeft u de RI&E op orde, dan is dit een eenvoudige klus die niet veel tijd kost. Het is een kwestie van de aandachtspunten doornemen en afstrepen. Nog een reden om het beleid voor zwangeren in uw RI&E op te nemen.
6.9.1 Stoffen met extra risico
aanvullende eisen
Ten aanzien van gevaarlijke stoffen (zie ook hoofdstuk 5) gelden er enkele aanvullende eisen. In de RI&E moet u per gevaarlijke stof de volgende drie punten inventariseren en vastleggen:
- de aard van de blootstelling;
- de mate van de blootstelling;
- de duur van de blootstelling.
Up-to-date houden
Het doel van het in kaart brengen hiervan is dat zwangere werkneemsters en werkneemsters die borstvoeding geven met hun leidinggevende gemakkelijk en snel kunnen beoordelen of werken met stoffen gevaar oplevert voor hun gezondheid en hun (ongeboren) kind. Het is daarom wel van belang om die inventarisatie up-to-date te houden.
Gevaarlijke stoffen hebben niet alleen een negatieve invloed op zwangere vrouwen, maar ook op vrouwen die zwanger willen worden. Via een online test kunt u nagaan of er gevaar is voor de vruchtbaarheid en zwangerschap: kijk daarvoor op zwangerwijzer.nl.
6.9.2 RI&E als uitgangspunt
bijzondere groepen
In de RI&E moeten de risico’s en maatregelen voor bijzondere groepen worden benoemd. Onder bijzondere groepen wordt onder meer verstaan:
- jongeren;
- ouderen;
- zwangere werkneemsters en vrouwen die borstvoeding geven.
basis
Als u of de leidinggevende voor het eerst met de zwangere werkneemster om de tafel zit, hanteert u de RI&E dus als basis om afspraken te maken over de werkzaamheden. U heeft immers al uitgebreid onderzoek gedaan en het zou zonde zijn om het wiel opnieuw uit te vinden.
Branchespecifiek
Vergeet verder niet om eventuele gegevens uit een branchespecifieke RI&E of brancheonderzoek mee te nemen. Dat scheelt u mogelijk een hoop werk of brengt u op nuttige ideeën. Een branchespecifieke RI&E is opgesteld aan de hand van veelvoorkomende risico’s binnen uw branche.
Let op: Ook als u gebruikmaakt van een branchespecifieke RI&E kunt u die niet zomaar blind kopiëren. De risico-inventarisatie en -evaluatie moet u op maat maken: iedere organisatie is anders, dus ook iedere RI&E is anders.
In overleg
andere maatregelen
Samen met de werkneemster bekijkt u of u nog andere maatregelen moet treffen die specifiek voor haar gelden. Dit is afhankelijk van bijvoorbeeld de volgende punten:
- de gezondheid van de werkneemster;
- haar medische achtergrond;
- haar specifieke werksituatie, zoals de werktijden en aard van de werkzaamheden.
Als u op een rijtje heeft gezet welke risico’s er spelen, weet u ook welke maatregelen uw organisatie kan treffen.