3.2 Goed werkgeverschap en werknemerschap
zorgplicht
In artikel 7:611 van het Burgerlijk Wetboek (BW) staat dat de werkgever zich als goed werkgever moet gedragen. De werkgever heeft op basis van de wet een ‘zorgplicht’.
3.2.1 Belangen werkgever en werknemer
belangen
Wat goed werkgeverschap precies inhoudt, vermeldt de wet niet. Dat is met opzet zo gedaan. De wet biedt alleen algemene criteria en daaronder kunnen veel verschillende problemen vallen. Door deze formulering hoeven de regels niet steeds bijgewerkt te worden. Goed werkgeverschap betekent in ieder geval dat de werkgever de belangen van de werknemer zo veel mogelijk moet respecteren. In de praktijk houdt goed werkgeverschap vaak in dat de werkgever een afweging moet maken tussen de belangen van zijn organisatie en die van de werknemer. Zo mag de werkgever bijvoorbeeld geen eisen stellen die een al te grote inbreuk maken op de privésfeer van werknemers.
3.2.2 Gedrag werknemer
afweging
De werkgever moet zich als een goed werkgever gedragen, maar de werknemer moet zich ook als goed werknemer gedragen. Dat staat ook in artikel 7:611 BW. De werknemer moet – net als de werkgever – een afweging maken tussen zijn eigen belangen en dat van de organisatie. Hij moet bijvoorbeeld proberen om knelpunten in zijn privéleven op te lossen zonder dat zijn werk daar al te veel onder lijdt. Idealiter is er een open sfeer tussen de werkgever en de werknemer. Als de werknemer zich veilig genoeg voelt om zijn privésituatie te bespreken met de werkgever, kunnen zij samen op zoek gaan naar een oplossing die zowel voor de organisatie als voor de werknemer gunstig uitpakt.
De werkgever moet het goede voorbeeld geven, want hij is tenslotte eindverantwoordelijk. Het is onrealistisch om te verwachten dat een werknemer zich goed gedraagt, als de werkgever zich niet houdt aan de principes van goed werkgeverschap.
3.2.3 Goede voorbeeld geven
betrekken
leertraject
Als de werkgever veranderingen wil doorvoeren in de organisatie, moet hij duidelijk maken waarom de veranderingen nodig zijn. Hij moet werknemers zo veel mogelijk betrekken bij het veranderingsproces. Door het zetten van kleine stapjes schrikt hij werknemers niet af. De werkgever doet er goed aan om in gesprek te gaan met werknemers en de verandering te zien als een leertraject. Hij moet het succes van de verandering niet alleen toetsen aan harde, direct meetbare resultaten (zoals kosten en omzet), maar ook aan zachte aspecten, zoals werkplezier en vertrouwen. En hij moet proberen zo min mogelijk te controleren en sturen. In plaats daarvan kan hij brede kaders bieden waarbinnen werknemers hun eigen weg kunnen kiezen. Daarnaast helpt het natuurlijk als de werkgever zelf het goede voorbeeld geeft.
Een goed werkgever hoort met werknemers mee te denken, bijvoorbeeld in het vinden van een oplossing bij een privécrisis, en doet niet moeilijk als ze vakantie of verlof aanvragen om dit te ondervangen.