4.2 Accommoderen

bijsmaak

hulpmiddel

Het woord demotie heeft een nare bijsmaak. Maar afgaande op de eerder genoemde voorbeelden hoeft dat helemaal niet het geval te zijn. Bijvoorbeeld als demotie een betere werk-privébalans moet bewerkstelligen. Dan kan het juist een hulpmiddel en wens zijn van werknemers. In plaats van het woord ‘demotie’ is dan mogelijk de term ‘accommoderen’ beter op zijn plaats.

Vriendelijk

inzetbaarheid

Accommoderen betekent hier: (mogelijke tijdelijke) aanpassing van taak- en werkbelasting én arbeidsvoorwaarden aan de gewenste of mogelijke inzetbaarheid.

euthanasie van de loopbaan

Organisaties lopen hiermee wel het risico om beticht te worden van ‘oude wijn in nieuwe zakken’, maar deze term mist de beladenheid van het woord ‘demotie’, dat het gevoel geeft van een strafmaatregel of eindstation. Sommigen zien demotie zelfs als euthanasie van de loopbaan. Dan klinkt accommoderen toch een stuk vriendelijker.

Definities

praktijk

functiehuis

Waar gaat de term ‘accommoderen’ in de praktijk over?

• Het aanpassen aan een gewijzigde omstandigheid (zoals bij de werking van het oog).
• Aanzetten tot actie; werknemer en werkgever zijn aan zet.
• Het is een integraal onderdeel van het beleid voor duurzame inzetbaarheid en continue ontwikkeling.
• Gericht op beweging (hetzij verticaal, hetzij horizontaal door het functiehuis) en niet op afbouw voor het einde.
• Het scheppen van voorwaarden door de werkgever. De werkgever biedt een stapje terug als mogelijkheid en hij legt die niet dwingend op, ook niet als iemand aan bepaalde criteria voldoet (bijvoorbeeld geslacht of leeftijd). Het is een arbeidsvoorwaarde die de werknemer kan benutten als de situatie erom vraagt of als er behoefte aan is.

4.2.1 Arbeidsvoorwaardenregeling

vaststellen

Er zijn cao’s waarin al afspraken over accommoderen opgenomen zijn. Is er op uw organisatie (nog) niet zo’n cao van toepassing, dan is het goed om vast te stellen – bijvoorbeeld in overleg met de ondernemingsraad of naar aanleiding van een medewerkersbetrokkenheidsonderzoek – of uw organisatie afspraken rondom accommoderen moet toevoegen aan de bestaande arbeidsvoorwaardenregeling. Of dat accommoderen als onderwerp besproken moet worden aan de cao-tafel.

4.2.2 Vrijwillig

Tussen de werknemer en de leidinggevende heeft accommoderen als basis het voeren van een goed gesprek. Als doel heeft het om gezamenlijk een – al dan niet tijdelijke – aanpassing te realiseren.

ernstig ­wangedrag

Toch blijft er wel degelijk ruimte voor demotie, maar dan in de zin van een gedwongen functiewijziging. Bijvoorbeeld bij disfunctioneren of ernstig wangedrag. Door het ontbreken van de vrijwilligheid staat demotie in een geheel ander juridisch perspectief.