10.1 Directe en indirecte methode
In een kasstroomoverzicht zijn de inkomsten en uitgaven van uw organisatie zodanig weergegeven, dat u een beeld krijgt van de activiteiten waarmee u per saldo geld overhoudt en activiteiten waar u per saldo vooral geld aan uitgeeft. Dit is één van de grote voordelen van het kasstroomoverzicht: door het zichtbaar maken van de uitgaven en inkomsten ontstaat een veel groter begrip van de kosten en uitgaven van uw activiteiten. Bovendien wordt inzichtelijk welke invloed dit heeft op de kasstroomrealisatie en -prognoses. Het kasstroomoverzicht is objectief, doordat het een weergave is van de feitelijke situatie in de organisatie. De cijfers worden niet beïnvloed door waarderingsgrondslagen, waardoor het een betere weergave van de actualiteit biedt.
Kas- en bankmutaties
Het kasstroomoverzicht houdt de organisatie scherp. De methode monitort daarom de veranderingen in de inkomsten en uitgaven. Dit kan op twee manieren:
- Bij de directe methode leidt u de kasstromen af uit kas- en bankmutaties. Deze worden ingedeeld naar categorie, zoals ontvangsten van debiteuren, betalingen aan crediteuren, dividenduitkeringen en rentebetalingen.
- Bij de indirecte methode vormen de winst-en-verliesrekening en de veranderingen in de balans tussen begin en einde van het boekjaar de bron. Het bedrijfsresultaat is het uitgangspunt.
Voorbeeld directe kasstroommethode
Een groot voordeel van de directe methode is dat deze een beter beeld geeft van de geldstromen zoals ze hebben plaatsgevonden:
Ontvangsten debiteuren € 50.000
Betalingen leveranciers € 24.000 –
Belastingen over resultaat € 7.500 –
Investeringen € 5.000 –
Rentebetalingen € 2.500 –
Vrije kasstroom € 11.000
Winstgevend op papier
Uw organisatie kan er op papier uitstekend voor staan en tóch in de problemen komen. Bijvoorbeeld door een betwiste vordering, waardoor het bedrag aan uitstaande vorderingen (debiteuren) er op papier goed uitziet, maar u zich in werkelijkheid geconfronteerd ziet met een liquiditeitsprobleem, omdat u wel al kosten heeft gemaakt en u ook al de omzetbelasting heeft moeten afdragen.
Cashflow of vrije kasstroom
Het Engelse woord voor kasstroom is ‘cashflow’, een begrip dat de overnamewereld hanteert om de verkoopwaarde van de organisatie te berekenen. Een begrip uit de accountancy is de vrije kasstroom. Dit is het bedrag dat ‘vrij beschikbaar’ is nadat de organisatie aan al haar verplichtingen tegenover andere stakeholders (bijvoorbeeld leveranciers, werknemers) heeft voldaan. Ook alle investeringen die nodig zijn voor de uitvoering van de bedrijfsstrategie en die zijn gedaan en betaald, worden aangeduid als de vrije kasstroom. Het is het bedrag dat vrij beschikbaar is voor de kapitaalverstrekkers van het eigen vermogen (dividend) en het rentedragend vreemd vermogen (bank en obligaties).