6.2 Aanwijzen van kiesgroepen
kandidatenlijst
U heeft de mogelijkheid om de vertegenwoordiging van een groep werknemers of een afdeling te bevorderen door ze als kiesgroep aan te wijzen. Dit kunt u doen door in uw OR-reglement te bepalen dat deze kiesgroep een eigen kandidatenlijst levert. Hierdoor bent u er zeker van dat één of meer vertegenwoordigers van deze kiesgroep in de raad komen, als de kiesgroep ook daadwerkelijk kandidaten stelt.
Besluit u om kiesgroepen in uw reglement op te nemen, dan bent u ook verplicht het aantal OR-zetels per kiesgroep vast te leggen.
6.2.1 Voor- en nadelen van kiesgroepen
vertegen- woordiging
betrokkenheid
Kiesgroepen kunnen de evenredige vertegenwoordiging van de verschillende groeperingen binnen uw organisatie in uw ondernemingsraad verbeteren. Daarnaast is het verkleinen van de afstand tussen kandidaten en werknemers een belangrijk doel van het instellen van kiesgroepen. In een grote organisatie zullen werknemers veel van de kandidaten niet persoonlijk kennen. Een indeling in kiesgroepen kan dit verbeteren, wat meestal ook een grotere betrokkenheid bij verkiezingen en uw OR oplevert.
Eigen achterban
lastiger
verdeeldheid
Het belangrijkste nadeel van kiesgroepen is de kans dat er te kleine kiesgroepen ontstaan. Het vinden van voldoende kandidaten wordt dan lastiger. Alleen iemand uit dezelfde kiesgroep mag deze groep namelijk in uw OR vertegenwoordigen. Daarnaast moet u er rekening mee houden dat via kiesgroepen gekozen leden zich misschien in uw raad meer zullen richten op hun eigen achterban. Ze kunnen zich hier zelfs in bepaalde mate toe verplicht voelen. Dit kan dan weer tot verdeeldheid in uw raad leiden en de werking en het succes van uw OR ondermijnen.
Kiesgroepen? Maak een goede afweging!
De voor- en nadelen van het instellen van kiesgroepen moet u goed tegen elkaar afwegen. Als uw organisatie meerdere locaties van enige omvang kent, lijkt een keuze voor kiesgroepen logisch. Maar voorkom dat er talloze kiesgroepen ontstaan. Een in twee kiesgroepen verdeelde organisatie zal geen problemen opleveren. Als u echter veel verschillende, vaak kleine kiesgroepen vaststelt, is het middel al snel erger dan de kwaal.
6.2.2 Zetels eerlijk verdelen
toewijzen
Bij het instellen van kiesgroepen is het raadzaam dat u voor zo’n groep geen onevenredig aantal zetels reserveert. Maakt een kiesgroep ongeveer 15% uit van het totale aantal werknemers, dan ligt in een ondernemingsraad van zeven personen het toewijzen van één zetel aan die groep voor de hand. Als u voor twee of drie zetels zou kiezen, benadeelt u andere kiesgroepen.
Aantal stemmen
beschikbaar
Het instellen van kiesgroepen in een personenstelsel betekent in principe dat de kiezers binnen zo’n kiesgroep net zoveel stemmen mogen uitbrengen als er voor die kiesgroep zetels beschikbaar zijn in uw ondernemingsraad. U mag daar overigens naar beneden van afwijken en bijvoorbeeld de kiezers in een kiesgroep drie stemmen laten uitbrengen, terwijl de kiesgroep vijf zetels in de OR heeft. In een lijstenstelsel brengen de kiesgerechtigden van een kiesgroep één stem uit, op één van de lijsten van die kiesgroep. Zo blijft het stemmen overzichtelijker.
6.2.3 Kiesgroepen vaststellen
groepen werknemers
afdeling
Er zijn twee manieren waarop u kiesgroepen kunt vaststellen. Als eerste is het mogelijk bepaalde groepen werknemers aan te wijzen als kiesgroep, bijvoorbeeld omdat dan verschillende functiegroepen, functieniveaus en contractvormen in uw OR zijn vertegenwoordigd. Daarnaast kan het wenselijk zijn dat alle onderdelen van uw organisatie in uw OR zitting hebben. In deze gevallen gaat het om afdelingen, vestigingen of organisatorische eenheden.
Alle vestigingen horen erbij
De OR van een organisatie met het hoofdkantoor en een tweede vestiging in Tilburg en een derde, kleinere vestiging in Venlo moet verkiezingen organiseren. Op het hoofdkantoor werken 49 werknemers, de andere Tilburgse vestiging telt 35 werknemers. In Venlo zijn twaalf werknemers werkzaam. De werknemers van de Tilburgse vestigingen doen er alles aan om de Venlose vestiging het gevoel te geven erbij te horen. Een eigen vertegenwoordiging in de OR is daarvoor ook belangrijk. Om hiervoor te zorgen, wijzigt de OR het reglement en duidt het OR-reglement de drie vestigingen nu elk als kiesgroep aan. Van de vijf beschikbare OR-zetels krijgen de Tilburgse vestigingen er elk twee, Venlo krijgt er één.