4.5 Winst-en-verliesrekening
nettoresultaat
categoriale indeling
functionele indeling
De winst-en-verliesrekening (ook wel resultatenrekening, exploitatierekening of staat van baten en lasten) geeft inzicht in het gerealiseerde resultaat en dan primair het nettoresultaat. Voor het opstellen van de winst-en-verliesrekening bestaan de volgende twee modellen:
- categoriale indeling, waarbij de kosten naar categorieën zijn ingedeeld. De omzet wordt afgezet tegen de kosten van de productie.
- functionele indeling, waarbij de kosten naar functie worden ingedeeld. De omzet wordt daardoor juist tegen de kosten van de omzet gezet.
Op basis van de activiteiten van de onderneming moet u het model kiezen dat het meest bij uw organisatie past. Zo vereist de winst-en-verliesrekening van een handelsonderneming een andere inrichting dan die van een productiebedrijf.
Begrippen
kostprijs
brutomarge
Bij het maken van een winst-en-verliesrekening zijn een aantal begrippen belangrijk (afhankelijk van het model):
- netto-omzet: de netto-omzet is de opbrengst uit de levering van goederen of diensten, na aftrek van eventuele kortingen en exclusief de eventueel in rekening gebrachte omzetbelasting. Het gaat hierbij om opbrengsten die voortkomen uit de normale bedrijfsactiviteiten;
- kostprijs van de omzet: onder de kostprijs van de omzet rekent u alle kosten mee die betrekking hebben op de inkoop van grondstoffen en goederen die nodig zijn om de producten of diensten te leveren;
- brutomarge: de omzet verminderd met de kostprijs van de omzet.
Naast de inkoopwaarde of kostprijs van de omzet maakt vrijwel iedere onderneming ook nog een groot aantal andere kosten, zoals personeelskosten, afschrijvingskosten, huisvestingskosten, kantoorkosten en verkoopkosten. Deze kosten zet u ook op de winst-en-verliesrekening. Soms is daar nog een extra splitsing voor nodig. Personeelskosten splitst u bijvoorbeeld op in salarissen, sociale lasten, pensioenlasten en overige personeelskosten.