1.4 Consequenties
vertraging
premies
De gevolgen van een arbeidsongeval kunnen enorm zijn. Uiteraard in de eerste plaats voor de medewerker die het ongeval overkomt, maar ook voor zijn collega’s en voor uw organisatie als geheel. Bij het laatste moet u denken aan financiële gevolgen zoals:
- kosten bij een productiestop of vertraging van werkzaamheden;
- verzuim- en re-integratiekosten van de medewerker;
- kosten vervanging zieke medewerker;
- stijging van de premies werknemersverzekeringen als gevolg van instroom in de WIA of ZW;
- kosten van een eventuele schadevergoeding.
Een arbeidsongeval heeft ook gevolgen voor de sfeer op de werkvloer en het imago van uw organisatie. Dat is niet meteen in euro’s uit te drukken, maar kan uw organisatie uiteindelijk ook veel geld kosten.
De kosten van een ongeval
dodelijk
Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft laten uitzoeken dat een dodelijk arbeidsongeval een organisatie gemiddeld € 70.000 kost. Nog duurder is het als een medewerker als gevolg van een arbeidsongeval na twee jaar in de WIA instroomt, namelijk € 110.000. Gemiddeld kost een arbeidsongeval een organisatie zo’n € 5.000. Daarnaast kosten arbeidsongevallen de maatschappij ook erg veel geld, denk aan onder meer zorgkosten.
Bron: Kosten en baten arbeidsveiligheidstrajecten, 2005
1.4.1 Gevolgen voor de medewerker
benen
Het ingrijpendst zijn de gevolgen natuurlijk voor het slachtoffer zelf. Een heftruckchauffeur die blijvend letsel aan zijn benen oploopt – hij raakt bijvoorbeeld zijn rechteronderbeen kwijt – kan zijn vak waarschijnlijk niet meer (goed) uitoefenen. Maar hij moet misschien ook zijn geliefde hobby als keeper bij de plaatstelijke voetbalclub opgeven.
Revalideren
geestelijk
Medewerkers kunnen door bedrijfsongevallen lange tijd in onzekerheid verkeren over hun terugkeer op de werkvloer en zelfs blijvend (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt worden. Ze kunnen door het ongeluk ook geestelijk een flinke knauw oplopen en bijvoorbeeld last krijgen van een depressie of het post-traumatisch stresssyndroom (PTTS). Maar ook als de gezondheidsschade niet blijvend is, moet een slachtoffer soms lang revalideren, wat veel geduld en doorzettingsvermogen vergt.
1.4.2 Gevolgen voor collega’s
traumatisch
motivatie
Zeker als ze getuige zijn geweest van het ongeval, kunnen ook de collega’s aardig van de kaart raken als een medewerker een arbeidsongeval heeft gehad. Een collega die op de werkvloer omkomt, is natuurlijk helemaal traumatisch voor een collega, maar een afgerukte voet of een schedelbasisfractuur bij een collega is meestal ook niet iets waar medewerkers gemakkelijk overheen stappen. Als een medewerker ziet dat zijn collega wordt aangevallen door een klant, zal hij zich net zo goed minder veilig voelen op de werkvloer, ook al krijgt hij dan zelf geen klappen. Dit kan leiden tot minder productiviteit, gebrek aan motivatie en uiteindelijk ook tot ziekteverzuim.
Nazorg
advies
Zorg dus voor goede nazorg en betrek daarin niet alleen de medewerker die het ongeluk heeft gehad, maar ook zijn collega’s. U kunt de arbodienst of bedrijfsmaatschappelijk werker hierbij om advies of ondersteuning vragen. Nazorg is ook belangrijk om begrip op de langere termijn te kweken bij collega’s. Zeker als de revalidatie lang duurt of als een medewerker geen zichtbare schade heeft opgelopen door het ongeval, verliezen hun collega’s op een gegeven moment hun geduld.
1.4.3 Gevolgen voor uw organisatie
stilleggen
Ook voor uw organisatie zijn de gevolgen groot. Bij een arbeidsongeval, zelfs bij een klein ongeluk, moet u vaak de productie stilleggen om de schade op te nemen en vast te stellen of medewerkers veilig verder kunnen werken. Ook kunnen werkprocessen of projecten flinke vertraging oplopen. Daarnaast is er vaak sprake van enige materiële schade, bijvoorbeeld aan apparaten of machines, aan de werkplek of aan het pand zelf.
Materiële schade
vernietigen
De financiële gevolgen voor uw organisatie – en daarmee voor alle medewerkers – mag u zeker niet onderschatten. Grote ongevallen kunnen behoorlijke materiële schade met zich meebrengen. Een uitslaande brand kan het gebouw en alles wat erin staat vernietigen. Het vrijkomen van een schadelijke stof kan enorme gezondheidsschade en zelfs arbeidsongeschiktheid of de dood van medewerkers tot gevolg hebben. Zo’n ramp is niet alleen qua financiële consequenties enorm. Ook het voortbestaan of het imago van de organisatie kan in het geding zijn.
Ongeval ook schadelijk voor imago
slechte naam
Los van de directe financiële gevolgen is een groot arbeidsongeval – of een reeks kleine – negatief voor het imago van uw organisatie. Dit kan ervoor zorgen dat uw organisatie bij (potentiële) medewerkers een slechte naam krijgt, waardoor het moeilijker is om medewerkers te werven of te behouden. Ook klanten en relaties kunnen weglopen van uw organisatie door een slecht imago, zeker als het ongeval breed wordt uitgemeten in de pers.
Kosten
loondoorbetaling
De financiële consequenties van arbeidsongevallen zijn vaak moeilijk te overzien. De kosten van de materiële schade zijn redelijk snel bekend. Pas later wordt duidelijk wat het ongeval uw organisatie gaat kosten aan schadevergoedingen voor betrokken medewerkers en eventuele loondoorbetaling bij ziekte, re-integratiekosten of aan (premies voor) arbeidsongeschiktheidsuitkeringen. Als de medewerker uw organisatie voor de rechter daagt, kost dat ook weer veel geld. Allemaal bij elkaar opgeteld kunnen die kosten dus enorm oplopen.