9. Veilig gedrag stimuleren bij uw medewerkers

Dit hoofdstuk is eerder verschenen in Themadossier MT Rendement

Publicatiedatum: april 2014

Een deel van de arbeidsongevallen is te wijten aan onveilig gedrag van uw medewerkers. Dat doen ze natuurlijk niet expres, want geen enkele medewerker – uitzonderingen daargelaten – wil graag slachtoffer worden van een arbeidsongeval. Hoe zorgt u er nu voor dat uw medewerkers wat beter letten op hun gedrag? Helaas is het makkelijker gezegd dan gedaan om onveilig gedrag om te buigen in veilig gedrag.

laksheid

Onveilig gedrag kan diverse oorzaken hebben. Soms weten medewerkers gewoon niet hoe ze zich veiliger moeten gedragen, maar vaker nog is er sprake van laksheid, zorgeloosheid of routine.

Tijdgebrek

blokkade

Onveilig werken komt ook vaak door tijdgebrek. Het gaat bijvoorbeeld sneller om een patiënt zelf uit bed te tillen dan met een tilhulpmiddel. Een lopendebandmedewerker kruipt onder de omkasting door en trekt even de blokkade uit de band, terwijl de machine doordraait. Dan hoeft hij de band niet stil te leggen. Sneller, maar ook erg onveilig!

9.1 Gedrag veranderen

De kunst is om ervoor te zorgen dat uw medewerkers hun gedrag veranderen. Maar zoals u weet, vergt gedragsverandering inspanning van de hele organisatie, vanaf de top tot de mensen op de werkvloer. Bovendien is het een proces dat nooit ophoudt. De mens is namelijk een gewoontedier. Als hij gewend is een taak op een bepaalde manier uit te voeren,...

9.2 De hele organisatie

Zoals met alle veranderingen is ook veilig gedrag een zaak van de héle organisatie. Bezoekt de directeur de fabriekshal, dan moet hij dus ook veiligheidsschoenen aantrekken en een veiligheidshelm opzetten. Als de directie namelijk niet de boodschap afgeeft dat zij veilig werken belangrijk vindt, kan zij niet van de medewerkers verwachten dat zij...

9.3 Uw rol

Wat de top is voor de hele organisatie, bent u voor uw team of afdeling: u stelt de norm. U geeft het goede – of verkeerde – voorbeeld. Als u op de bouwplaats een helm draagt, vinden uw medewerkers het gewoner om dat ook te doen. Draagt u uw veiligheidshelm niet, dan mist u de autoriteit om uw mensen erop aan te spreken als zij hun helm niet op...

9.4 Weerstand

Bij gedragsverandering zult u weerstand ondervinden. De weerstand om veilig te werken, kan verschillende oorzaken hebben. Dat kan soms heel eenvoudig opgelost worden. Krijgen medewerkers zweethanden van hun veiligheidshandschoenen? Schaf dan een ander merk aan. Verken de weerstanden en neem ze weg, zodat medewerkers de ruimte krijgen om hun...

9.5 Betrek medewerkers erbij

Gedrag van uw medewerkers veranderen, lukt alleen als iedereen op de werkvloer erbij betrokken is. Laat uw medewerkers daarom meedenken en meepraten. Als u hun bijdrage waardeert, voelen zij zich meer betrokken bij het probleem en zijn ze sneller bereid de oplossingen uit te voeren. Bovendien: uw medewerkers weten zelf meestal prima waar de schoen...

9.6 Belonen

Vertonen uw medewerkers het juiste veiligheidsgedrag, beloon dat gedrag dan ook. Deel schouderklopjes uit. Dan wordt de kans groter dat veilig gedrag een gewoonte wordt. De beloning heeft het meeste effect als die direct volgt op het goede gedrag. Het is niet handig om financiële beloningen te geven voor veilig gedrag. Op die manier wordt het geld...

9.7 Ongevallenanalyse

Een arbeidsongeval kan u veel vertellen over wat er beter kan. Laat medewerkers daarom ook zelf het ongeluk analyseren – eventueel met hulp van een expert. Dat vergroot het inzicht in de oorzaken en het eigen (onveilige) gedrag. Bovendien helpt het om veiligheid bespreekbaar te maken. Beschouw ongevallen als leermomenten, niet als fouten. Anders...

U bent hier