3.3 Gerichte vrijstellingen
Het is voor kwetsbare groepen én de rest van het personeel belangrijk dat ze kunnen werken onder een gezonde en veilige arbeidsomstandigheden. Dit is niet alleen belangrijk voor de werknemers en de organisatie, maar ook een verplichting voor de werkgever.
Arbovoorzieningen
verstrekking
Om de kosten van arbovoorzieningen te drukken, kun je gebruikmaken van de gerichte vrijstelling voor arbovoorzieningen. Op die manier is jouw organsiatie niet ook nog eens werkgeverslasten hierover verschuldigd. Het maakt hierbij niet uit of de werkgever de voorziening vergoedt, verstrekt of ter beschikking stelt. Voor de toepassing van de gerichte vrijstelling geldt dat de organisatie moet voldoen aan alle voorwaarden en je de betreffende vergoeding, verstrekking of terbeschikkingstelling als eindheffingsloon aanwijst. Door de vrijstelling gaat dit eindheffingsloon dan niet ten koste van de vrije ruimte van de organisatie.
3.3.1 Verplichtingen door Arbowet
Arbowet
De gerichte vrijstelling is alleen van toepassing voor arbovoorzieningen die direct voortvloeien uit de verplichtingen van de organisatie op grond van de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) en samenhangen met de werkzaamheden van de werknemer. Het betreft voorzieningen die zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving van werknemers.
Voorbeelden
EHBO-cursus
ergonomisch
medische keuring
Denk hierbij aan de volgende arbovoorzieningen:
- een aanstellingskeuring;
- een beeldschermbril;
- een EHBO-cursus (inclusief herhalingscursussen en bijscholing in verband met het EHBO-diploma);
- een ergonomisch verantwoord bureau;
- een ergonomisch verantwoorde bureaustoel;
- een veiligheidsbril met geslepen glazen (voor een laborant of lasser);
- een verplichte medische keuring;
- een voetenbankje (bij beeldschermwerk);
- een zonnebril (voor een chauffeur of piloot);
- speciale isolerende of beschermende kleding (zoals een laboratoriumjas of veiligheidsschoenen).
Voorbeelden van voorzieningen die niet onder de gerichte vrijstelling vallen, zijn een cursus stoppen met roken en een stoelmassage. Voor zo’n cursus of massage die op de werkplek plaatsvindt, kan wel een nihilwaardering gelden, zodat er feitelijk ook sprake is van onbelast loon.
3.3.2 Geheel of gedeeltelijk op de werkplek
thuiswerkplek
eigen bijdrage
Een andere voorwaarde is dat de werknemer de arbovoorziening geheel of gedeeltelijk op de werkplek moet gebruiken of verbruiken, of op een plaats van werkzaamheden waar de organisatie uitvoering geeft aan de Arbowet. De thuiswerkplek geldt ook als werkplek. De werknemer mag bovendien geen kosten hebben aan de arbovoorziening. De kosten voor naleving van de regels uit de Arbowet komen namelijk voor rekening van de werkgever. Een eigen bijdrage voor de voorziening of bijvoorbeeld via de cafetariaregeling uitruilen voor een onbelaste arbovoorziening is niet mogelijk.
3.3.3 Niet bedoeld voor extra kosten
upgrade
Waar je de werknemer wel een eigen bijdrage voor mag vragen, is als hij een luxere – maar even veilige – uitvoering van de betreffende arbovoorziening wil, of een upgrade ervan. Denk bijvoorbeeld aan een duurder montuur dan nodig bij een beeldschermbril of duurdere bekleding dan nodig op een ergonomische bureaustoel. In dat geval geldt de gerichte vrijstelling alleen voor de verplichte arbovoorziening. Voor de extra kosten kun je de werknemer wel een eigen bijdrage laten betalen, die je moet inhouden op zijn nettoloon.
Andere opties
gebruikelijk
Je kunt er ook voor kiezen om de extra kosten – die dus buiten de gerichte vrijstelling vallen – als eindheffingsloon ten laste van de vrije ruimte te brengen, als dat tenminste niet ongebruikelijk is. Op die manier maak je ook dat deel van de arbovoorziening onbelast voor de werknemer. Voor jouw organisatie is het eindheffingsloon ook onbelast zolang de vrije ruimte niet wordt overschreden.
cafetaria-regeling
Een andere optie is om de werknemer de extra kosten te laten uitruilen via de cafetariaregeling. Je kunt de vrije ruimte of cafetariaregeling uiteraard ook gebruiken voor arbovoorzieningen die niet aan de voorwaarden voldoen en waarvoor de gerichte vrijstelling dus niet geldt, zoals voorzieningen die niet verplicht zijn op grond van de Arbowet.