6.2 Gezondheidskeuring
risico
Gezondheidsproblemen kunnen een risico vormen op de werkvloer. In dat geval is een aanstellings- of medische keuring zinvol. Alleen de bedrijfsarts mag die uitvoeren. Hij stelt op basis van de functie-eisen de gezondheidscriteria voor de keuring vast.
RI&E
De medische eisen aan de functie moet u uit de RI&E kunnen halen. Deze eisen zet u op schrift en vervolgens vraagt uw organisatie advies bij de bedrijfsarts of arbodienst. Ook de cao kan afspraken over keuringen bevatten.
Geen vragen stellen over de gezondheid
vragen
aanstellingskeuring
Tijdens een sollicitatieprocedure mag u een gezondheidskeuring laten doen, maar u mag tijdens sollicitatiegesprekken niet vragen naar de gezondheid van de kandidaat. Zo mag u niet vragen naar medicijngebruik of fysieke beperkingen van de kandidaat en ook niet naar de bereidheid van de kandidaat om een medische keuring te ondergaan. Ook tijdens de proeftijd mag u niet vragen naar de gezondheid, omdat dit geïnterpreteerd kan worden als een informele aanstellingskeuring. Dit was het oordeel van de Commissie Klachtenbehandeling Aanstellingskeuringen (CKA). Hoewel dit oordeel niet bindend is, kan het wel een rol spelen bij een eventuele rechtszaak.
Commissie Klachtenbehandeling Aanstellingskeuringen, oordeel 2016-03
6.2.1 In de wet
strenge eisen
Een aanstellingskeuring is een medische keuring van een sollicitant en daarom alleen toegestaan als de situatie aan strenge eisen voldoet. De regels hiervoor zijn vastgelegd in de Wet op de medische keuringen (WMK) en het Besluit aanstellingskeuringen. Hierin is opgenomen:
- dat een aanstellingskeuring alleen mag plaatsvinden vóór de feitelijke indiensttreding;
- dat een aanstellingskeuring alleen is toegestaan als de werkgever bijzondere medische functie-eisen voor de baan van de werknemer heeft geformuleerd;
- dat alleen een bedrijfsarts vragen over de gezondheid mag stellen;
- dat een werknemer zich bij een aanstellingskeuring kan beroepen op beschermende maatregelen.
Voorwaarden
bijzondere eisen
Een belangrijke voorwaarde voor een keuring is dat vervulling van de functie bijzondere eisen stelt aan de medische geschiktheid van de werknemer. Gezondheidsproblemen, zoals slechtziendheid of -horendheid, kunnen risico’s opleveren voor de gezondheid en veiligheid van de werknemer en derden. KLM mag zijn piloten daarom onderwerpen aan een aanstellingskeuring om te testen op slechtziendheid.
6.2.2 Doelen op schrift
bedrijfsarts
Als de bedrijfsarts toestemming heeft gegeven voor de aanstellingskeuring, moet u het doel en de inhoud ervan op schrift zetten. Welke vragen moet de kandidaat beantwoorden en met welk doel? Welke medische onderzoeken moet de sollicitant ondergaan en waarom zijn ze nodig?
Ook over het doel en de inhoud moet de bedrijfsarts of arbodienst adviseren. Dat advies heeft u weer nodig voor de instemming van de medezeggenschap.
Medezeggenschapsorganen
ondernemingsraad
Als de concepttekst is goedgekeurd door een bedrijfsarts of arbodienst, kunt u niet meteen aan de slag. De ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging (PVT) heeft namelijk instemmingsrecht op het keuren van sollicitanten.
doel
Om instemming te kunnen geven, hebben de OR of PVT de volgende informatie nodig:
- medische eisen functieomschrijving;
- doel en inhoud van de keuring;
- adviezen van bedrijfsarts of arbodienst.
6.2.3 Moment van de keuring
medisch onderzoek
De keuring mag pas aan het einde van de sollicitatieprocedure plaatsvinden. Een onafhankelijke bedrijfsarts voert de keuring uit, bestaande uit een gesprek en een medisch onderzoek. De sollicitant krijgt vervolgens als eerste de uitslag te zien.
U moet al in de vacature opnemen dat een medische keuring onderdeel is van de sollicitatieprocedure. Tijdens de procedure mag u dus niet alsnog besluiten om een dergelijke keuring in te plannen.
Geschikt
uitslag
Bij ongeschiktheid kan de sollicitant zich terugtrekken uit de procedure. U krijgt in dat geval de uitslag niet te horen. Als de sollicitant doorzet, krijgt u slechts het oordeel ‘geschikt’, ‘ongeschikt’ of ‘geschikt onder voorwaarden van de functie’. U moet een geschikte werknemer in dienst nemen, maar u hoeft een ongeschikte kandidaat niet aan te nemen.
Herkeuring
bijdrage
Een sollicitant mag u eenmalig en binnen een week na uw beslissing om een herkeuring vragen. U moet dan voor een herkeuring door een onafhankelijke geneeskundige zorgen. U mag de sollicitant om een redelijke bijdrage vragen.