4.7 Seksuele intimidatie
uitgelokt
Voordat een slachtoffer seksuele intimidatie bij u aanhangig maakt, is er waarschijnlijk al te veel gebeurd. Slachtoffers van seksuele intimidatie voelen vaak schaamte om het te melden. Daarnaast bestaat de kans dat de dader zegt dat het slachtoffer de ongewenstheden heeft uitgelokt. In zo’n geval kan er een situatie ontstaan waarin juist het slachtoffer moet bewijzen dat er iets is gebeurd in plaats van dat de verdenkingen naar de dader leiden. Die ‘verkoopt’ zijn daden als vriendschappelijkheden of grapjes.
Aanranding in woord en gebaar
Bij seksuele intimidatie gaat het niet alleen om de intentie van de dader, maar ook om hoe de ontvanger dit ervaart. Als het slachtoffer daar niets tegen doet, kunnen de grenzen voor de dader vervagen en wordt de impact groter.
4.7.1 Wet gelijke behandeling
Seksuele intimidatie is een groot gevaar op de werkvloer, daarom moet u de gevolgen als PSA-risico in kaart brengen en aanpakken. De aanpak van seksuele intimidatie staat zelfs in de Wet gelijke behandeling.
gedragscode
Allereerst maakt u duidelijk dat er een zero-tolerance beleid is binnen uw organisatie. Neem omgangsvormen op in de gedragscode van uw organisatie. Daarnaast neemt u meldingen serieus en gaat u direct in gesprek met zowel het slachtoffer als de verdachte. Dat is in eerste instantie altijd een verdachte en nog geen dader; het kan immers ook een misverstand betreffen. Door direct stappen te ondernemen voelt het slachtoffer zich in ieder geval serieus genomen.
4.7.2 Aanpak van seksuele intimidatie
consequenties
De aanpak van seksuele intimidatie start bij preventie. U moet duidelijk voorlichting geven welk gedrag als ontoelaatbaar wordt gezien binnen uw organisatie. Op die manier voorkomt u dat de dader kan zeggen dat hij ‘van niets wist’. U kunt het zelfs in de gedragscode vastleggen en die door iedereen laten ondertekenen. Op die manier weet u zeker dat iedereen op de hoogte is van de regels. Het moet voor de dader duidelijk zijn wat de consequenties zijn.
Daarnaast zorgt u voor een open bedrijfscultuur waarin mensen elkaar durven aan te spreken. U moet ook zien te voorkomen dat mensen op bijzondere tijdstippen op afgelegen plekken aan het werk zijn. Seksuele intimidatie komt minder voor op werkplekken waar meerdere mensen tegelijk aanwezig zijn. Zeker als de werkplekken goed zichtbaar, toegankelijk en verlicht zijn.
Laat ook duidelijk zien welke mogelijkheden de slachtoffers hebben om op te treden tegen ongewenste omgangsvormen. Let dan vooral op de extra kwetsbare groep van jonge vrouwen met een kortlopend contract, uitzendkrachten en stagiairs.
Als er al slachtoffers zijn
onveilig
Als er ondanks uw inspanningen toch een werknemer het slachtoffer wordt van seksuele intimidatie, laat u direct zien dat u dergelijke gevallen serieus neemt. Het slachtoffer vangt u direct op, hij zal zich bang en onveilig voelen. U biedt een luisterend oor en toont begrip, dat is belangrijk voor de acceptatie van het slachtoffer. Die zal daardoor minder stress ervaren. Daarnaast biedt u professionele hulp aan. Die hulp kunt u inschakelen via bijvoorbeeld een bedrijfsarts of Slachtofferhulp Nederland.
aangifte
Nadat u het slachtoffer heeft opgevangen, wordt verwacht dat u maatregelen treft tegen de verdachte. Een externe verdachte sluit u buiten uw organisatie, zodat hij niet nog meer schade kan toebrengen en u doet aangifte.
rechtszaak
Betreft het een interne verdachte, dan voert u het zero-tolerance beleid. U laat zien dat u het niet accepteert door sancties op te leggen. Die lopen uiteen van een tijdelijke schorsing tot zelfs ontslag. Ook bij een interne verdachte kunt u aangifte doen bij de politie. Zorg ervoor dat u seksuele intimidatie serieus aanpakt. Mocht het onverhoopt tot een rechtszaak komen doordat het slachtoffer de werkgever aanklaagt, moet u kunnen aantonen dat u er alles aan heeft gedaan om verdere intimidatie te voorkomen.
Vertrouwenspersoon
neutrale
Een slachtoffer van seksuele intimidatie ervaart vaak drempels om op een leidinggevende af te stappen om melding te maken van de intimidatie. Het aanstellen van een vertrouwenspersoon is daarom aan te raden. Dat is een neutrale deskundige collega die in vertrouwen ingelicht kan worden. Let wel op: een vrouwelijk slachtoffer kan moeite hebben om haar problemen bij een man te melden. Andersom kan een man hetzelfde gevoel hebben bij een vrouwelijk vertrouwenspersoon. Werk dan met twee interne of meerdere externe vertrouwenspersonen.