3.5 Hoe kunt u profijt halen uit het auteursrecht?
alleenrecht
Als rechthebbende kunt u op basis van de Auteurswet uw werk exploiteren. U bent immers – de genoemde uitzonderingen en beperkingen daargelaten – de enige die iets te zeggen heeft over hoe uw werk openbaar wordt gemaakt en of het wordt verveelvoudigd. Het openbaarmakingsrecht en het verveelvoudigingsrecht worden tezamen ook wel de exploitatierechten van het auteursrecht genoemd. U heeft dus feitelijk het alleenrecht op de exploitatie van uw werk en kunt dat zelf doen, terwijl u het anderen kunt verbieden.
3.5.1 Toestemming met licentie
vormvrij
U kunt er ook voor kiezen om een andere partij contractueel toestemming te geven om uw werk te exploiteren. De toestemming daarvoor heet licentie. U bent dan licentiegever en de verkrijger van de licentie is de licentienemer. In de Auteurswet staat weinig over de licentieovereenkomst. Deze licentie is voor het auteursrecht in beginsel vormvrij en er is een grote vrijheid van mogelijke afspraken. Sinds medio 2015 geldt echter dat een exclusieve licentie niet meer vormvrij is, maar bij een akte moet geschieden (artikel 2 lid 3 Aw).
3.5.2 Royalty’s
periodiek
Bij het verlenen van een licentie kunt u de voorwaarde stellen dat er een vergoeding voor wordt betaald in de vorm van een eenmalig bedrag of juist voor een periodiek terugkerende som (royalty’s). Verder kunt u de licentie zeer beperkt verlenen tot een bepaald gebruik, op een bepaald tijdstip op een bepaalde plaats, of juist zo ruim dat het een onherroepelijke toestemming behelst voor elk gebruik waar ook ter wereld. Deze laatste licentie lijkt veel op een algehele overdracht van het auteursrecht, maar blijft van verbintenisrechtelijke aard.
3.5.3 Overdracht van auteursrechten
goederenrecht
beschikkingsbevoegd
Een derde mogelijkheid om uw werk te exploiteren is het auteursrecht op uw werk in zijn geheel over te dragen voor een bepaald bedrag. Dit is, in tegenstelling tot een licentieverlening, van goederenrechtelijke aard. De overdracht van auteursrechten vindt plaats volgens de regels van artikel 3:83 BW en verder. Dit betekent dat u de rechten kunt overdragen uit kracht van een geldige titel als u beschikkingsbevoegd bent, bijvoorbeeld als maker, en dat dit moet gebeuren door middel van een daartoe bestemde akte.
Akte
De overdracht vormt de meest rigoureuze vorm van exploitatie, want als u eenmaal uw auteursrecht heeft overgedragen heeft u daar geen beschikking meer over. U kunt slechts een deel van het auteursrecht overdragen, zodat er een gemeenschap van meerdere rechthebbenden op het betreffende werk ontstaat (artikel 3:166 BW).
Persoonlijkheidsrechten, zoals het (morele) recht op naamsvermelding, kunnen in principe niet worden overgedragen (zie paragraaf 3.3).