2. Auteursrecht

Dit hoofdstuk is eerder verschenen in Themadossier FA Rendement

Publicatiedatum: augustus 2024

Zoals u in het voorgaande inleidende hoofdstuk kon lezen, gebruiken wij de term IE-recht in een ruime en overkoepelende zin voor al de rechtsgebieden die concurrentieverhoudingen regelen door het geven van exclusiviteit aan bepaalde rechthebbenden. Daaronder valt ook het auteursrecht. In dit hoofdstuk leest u wat auteursrechten zijn en in hoofdstuk 3 leggen wij uit welke wettelijke exploitatierechten u als rechthebbende dan exclusief toekomen.

Auteurswet

software

Auteursrechtrichtlijn

In Nederland wordt het auteursrecht geregeld in de Auteurswet (Aw). Deze wet is door Europese richtlijnen flink aangepast. Zo wordt inmiddels ook software (computerprogramma’s) uitdrukkelijk beschermd. De belangrijkste Europese richtlijn voor het auteursrecht is de Auteursrechtrichtlijn van 2001 geweest. Deze richtlijn is in 2004 in Nederland geïmplementeerd en introduceerde regels over technische en functionele kopieën binnen computers en netwerken, maar ook juridische bescherming van rechthebbenden tegen omzeiling van technische beveiligingen. De in de Auteurswet geïmplementeerde Europese richtlijnen maken, tezamen met de rechtspraak van het HvJ-EU, van het Nederlandse auteursrecht langzaam maar zeker een grotendeels geharmoniseerd Europees auteursrecht.

2.1 Wat wordt beschermd?

De Auteurswet beschermt een werk van letterkunde, wetenschap of kunst (artikel 1 Aw). Hieronder wordt volgens artikel 10 Aw verstaan: boeken, toneelwerken, voordrachten, dans, muziek, teken- en schilderwerken, beeldhouwwerken, werken van toegepaste kunst, et cetera. De lijst uit artikel 10 Aw is niet uitputtend. En dat blijkt uit het laatste...

2.2 Bescherming van computerprogramma’s

Voor computerprogramma’s geldt dat zowel bron- als objectcode beschermd worden, maar dat de bescherming zich niet uitstrekt over: de functionaliteit van een computerprogramma; een programmeertaal op zichzelf; de indeling van gegevensbestanden. Software Ook software kan, als deze voldoende origineel is, worden beschermd door het auteursrecht. Het...

2.3 Bescherming van techniek

Bescherming van techniek hoort niet thuis in het auteursrecht. Hiervoor is het octrooirecht bedoeld. De auteursrechtelijke bescherming van toegepaste kunst, waaronder ook gebruiksvoorwerpen (zoals kinderstoelen, zitkussens en barbecues) is dus niet zonder meer gegeven. De rechtspraak hierover is zeer uiteenlopend. De vraag die hierbij steeds...

2.4 Portretrecht

Terwijl het eigenlijk meer met privacyrecht dan met auteursrecht te maken heeft, wordt in de Auteurswet van oudsher ook het portretrecht geregeld (artikel 19 tot en met 21 Aw). Dit recht beschermt niet een werk van een maker, maar geeft juist de geportretteerde handvatten om voor zijn belangen op te komen. Hierbij moet ‘portret’ ruim worden...

2.5 Opstapeling van auteursrechten

Auteursrechten kunnen zich ook opstapelen. Bij bewerkingen van een auteursrechtelijk beschermd werk kan de bewerking, op voorwaarde dat deze voldoende origineel is, ook gelden als een werk dat auteursrechtelijk beschermd wordt. Voorbeeld Stel dat een roman wordt bewerkt tot een toneelstuk, dat op zijn beurt weer wordt vertaald. Als een...

2.6 Wie krijgt het recht?

De maker van een werk krijgt het auteursrecht. Het wettelijke begrip ‘maker’ speelt dus een belangrijke rol bij het auteursrecht. Als in het kader van het auteursrecht verder wordt gesproken van de ‘auteur’, dan wordt daar meestal niet alleen een ‘schrijver’ van teksten mee bedoeld, maar ook de ‘maker’ van bijvoorbeeld muziekwerken of foto’s. Het...

2.7 Hoe en hoe lang geniet u bescherming?

Aan het verkrijgen van auteursrechten zijn geen formele eisen gesteld. Zodra u iets maakt dat origineel genoeg is om beschermd te worden, ontstaan de auteursrechten van rechtswege. U hoeft dus geen depot te doen en ook het plaatsen van het ©-teken is niet noodzakelijk. Voor de handhaving van auteursrechten kan het wel handig zijn om bewijs te...

U bent hier