6.2 Bezwaren tegen transitievergoeding
Ook de transitievergoeding bij ontslag stuit in de praktijk op enkele bezwaren. Sinds 1 juli 2015 moet u een transitievergoeding betalen aan werknemers die een dienstverband van minimaal twee jaar hebben gehad en van wie de arbeidsovereenkomst op initiatief van de werkgever wordt beëindigd of niet wordt voortgezet.
6.2.1 Langdurig zieke werknemer
ontslagvergunning
De verplichting om een transitievergoeding te betalen geldt ook als u de arbeidsovereenkomst van een langdurig zieke werknemer wilt opzeggen. Bij ziekte van een werknemer moet u 104 weken het loon doorbetalen. Daarna stopt de loondoorbetalingsverplichting in principe. Vóór 1 juli 2015 maakten veel werkgevers gebruik van het moment waarop de loondoorbetalingsverplichting stopt om een ontslagvergunning aan te vragen bij UWV als het ernaar uitzag dat de werknemer niet (op korte termijn) zou herstellen.
ziekteperiode
Ook onder de Wet werk en zekerheid (WWZ) bestaat de mogelijkheid om na twee jaar ziekte eenzijdig afscheid te nemen van de werknemer. U bent dan wel een transitievergoeding verschuldigd. Voor veel werkgevers vormt deze wettelijk verplichte vergoeding een barrière om het dienstverband met de langdurig zieke werknemer op te zeggen. Zij vinden dat zij tijdens de lange ziekteperiode al genoeg kosten hebben moeten maken vanwege de periode van loondoorbetaling en re-integratie.
Slapend dienstverband
De situatie waarin er geen loondoorbetalingsverplichting (meer) is en er ook geen werkzaamheden worden verricht vanwege ziekte, staat beter bekend als een ‘slapend dienstverband’. Sommige werkgevers kiezen voor zo’n slapend dienstverband om onder de verplichting van het betalen van een transitievergoeding uit te komen.
Het risico van een slapend dienstverband is dat een zieke werknemer op een bepaald moment kan herstellen. Hij kan dan aanspraak maken op hervatting van (passend) werk en (gedeeltelijke) loonbetaling.
jurisprudentie
Het is niet verboden om een dienstverband na twee jaar ziekte in stand te houden, zelfs als u dit doet om betaling van de transitievergoeding te voorkomen. Dat blijkt ook uit recente jurisprudentie. Toch vindt de regering slapende dienstverbanden onwenselijk en zint op mogelijke oplossingen, bijvoorbeeld om werkgevers die voldoende re-integratie-inspanningen leveren geen transitievergoeding te laten betalen.
Compensatie bij langdurige ziekte
Awf
Er zijn ook plannen om werkgevers die een werknemer na twee jaar ziekte ontslaan te compenseren. Het kabinet is bezig met een wetsvoorstel waardoor werkgevers per 1 januari 2019 compensatie krijgen voor de transitievergoeding die ze moeten betalen na twee jaar ziekte van een werknemer. De compensatie moet gefinancierd worden uit het Algemeen werkloosheidsfonds (Awf). De Awf-premie zal hierdoor omhooggaan voor werkgevers.
6.2.2 Transitievergoeding bij bedrijfseconomisch ontslag
Cao-partijen krijgen straks mogelijk ook meer ruimte om bij bedrijfseconomisch ontslag met een in de cao opgenomen voorziening voor ontslag af te wijken van de transitievergoeding. Nu is het nog zo dat zo’n cao-voorziening ‘ten minste gelijkwaardig’ moet zijn aan de transitievergoeding waar een werknemer anders recht op zou hebben gehad. Dit blijkt in de praktijk soms niet haalbaar.
werkloosheid
Per 1 januari 2018 vervalt daarom de eis dat de cao-voorziening ten minste gelijkwaardig moet zijn. Wel moeten de cao-partijen een redelijke financiële vergoeding of een voorziening die zich richt op het beperken van werkloosheid (of een combinatie van beide) afspreken.
Cao-partijen mogen straks waarschijnlijk ook besluiten de kosten van de ontslagvoorziening niet meer bij individuele werkgevers (uit het mkb) te leggen.