2.3 Wetgeving en cao
drijfveren
cao’s
Mensen werken om verschillende redenen. Het verdienen van geld en het kunnen voorzien in het levensonderhoud zijn één van de belangrijkste drijfveren. Rond de voorwaarden waaronder iemand een baan heeft, is vanaf de sollicitatieprocedure tot aan uitdiensttreding veel geregeld. Naast de wet- en regelgeving zijn afspraken over arbeid vastgelegd in collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s). Er zijn cao’s voor losse organisaties, maar ook voor bedrijfstakken. Zo’n 95% van alle werknemers in Nederland valt onder een cao.
Pak uw cao er eens bij. Scan de inhoudsopgave en neem interessante bepalingen samen met uw mederaadsleden door. Welke inzichten levert dit op? Soms staan er ook medezeggenschapsbepalingen in. Zorg dat u die kent!
onderwerpen
Cao’s bevatten bepalingen die de wet aanvullen. De afspraken daarin zijn het resultaat van onderhandelingen tussen werkgevers- en werknemersorganisaties. Cao-bepalingen kunnen betrekking hebben op diverse onderwerpen zoals sollicitatieprocedures, arbeidsvoorwaarden, ziekmeldingsprocedures, vakantie(dagen) en roosteren.
OR moet toezien op naleving van de cao
De ondernemingsraad krijgt in artikel 28 van de WOR als taak de naleving van de cao in de eigen organisatie te controleren en te bevorderen. Houdt uw bestuurder zich niet aan de bepalingen uit de cao, dan kunt u dit in de overlegvergadering bespreekbaar maken en hem hierop wijzen. Wil hij daar niets van weten, dan kunt u de vakbond inschakelen die is betrokken bij de onderhandelingen van de cao.
hoofdlijnen
overeenstemmingsrecht
Het is verstandig om te weten welke bepalingen uw cao op hoofdlijnen bevat. Veel cao’s bevatten zelfs bepalingen die betrekking hebben op de medezeggenschap. Zo kan het zijn dat de bepalingen uw bevoegdheden uitbreiden, bijvoorbeeld met het overeenstemmingsrecht (sterker dan instemmingsrecht) of extra faciliteiten zoals ondersteuning van een ambtelijk secretaris.
Bespreek samen met uw mederaadsleden op welke manier u uw gezamenlijke kennis van de inhoud van de cao op peil houdt. Wie houdt de ontwikkelingen van de cao bij? Maak daarover duidelijke afspraken.
2.3.1 Overige arbeidswetgeving
arbeidstijden
In de praktijk zult u ongetwijfeld te maken krijgen met vragen over zaken zoals arbeidstijden, vakantieregelingen en roosters. Dat zijn toevallig ook onderwerpen waarop uw ondernemingsraad instemmingsrecht heeft als uw bestuurder beleid over deze onderwerpen wil intrekken, wijzigen of opstellen. Zorg dat een aantal leden van uw OR zich verdiepen in de arbeidstijdenwet. U bent dan in staat om goed te reageren op besluiten van de bestuurder en vragen vanuit de achterban.
Kijk eens op rendement.nl/wor-online onder artikel 27 WOR. Daar ziet u een opsomming van instemmingsplichtige onderwerpen. Kent u ze allemaal? Krijgt u bij wijzigingen op die onderwerpen ook altijd instemmingsrecht?
flexwerken
nulurencontracten
Er bestaat ook wetgeving over verschillende soorten contracten die een werkgever mag afsluiten met zijn personeel. Het zogenoemde flexwerken is groeiend en hierin liggen belangrijke taken voor de ondernemingsraad. U vertegenwoordigt niet alleen mensen met een vast dienstverband maar ook de schil van werknemers met flexibele contracten zoals tijdelijke of nulurencontracten.
Laat u adviseren door experts!
netwerk van experts
Naast de WOR, Arbowet en Arbeidstijdenwet bestaat er een hoop andere wetgeving, onder andere gericht op ziekte en re-integratie. Natuurlijk kunt u als OR niet van iedere wet het fijne weten. Dat zou een dagtaak vormen! Zorg daarom dat u een netwerk opbouwt van experts die u hierover kunnen informeren. U heeft op basis van artikel 16 WOR het recht op een expert. De kosten ervan komen voor rekening van uw bestuurder. Vanzelfsprekend is het beter om de experts binnen uw organisatie te zoeken. Denk daarbij aan collega’s van de afdeling HR of Financiën.