6.4 Realiteitswaarde
nieuwe afspraken
Van een geldige wijziging van de overeengekomen beloning op grond van de cafetariaregeling is alleen sprake als die wijziging realiteitswaarde heeft. Dit komt erop neer dat u nieuwe afspraken met de werknemer maakt over de arbeidsvoorwaarden: er komt feitelijk een nieuwe arbeidsovereenkomst.
schriftelijk
In de praktijk vindt de Belastingdienst dat een realiteitswaarde aannemelijk is als de nieuwe afspraken over de arbeidsvoorwaarden schriftelijk zijn overeengekomen en de gevolgen hiervan doorwerken in andere loonbestanddelen.
Ondernemers gaan in de praktijk vooral de mist in bij de voorwaarden dat alleen toekomstig loon mag worden geruild en dat de regeling realiteitswaarde moet hebben.
Beoordeling
optimaal afstemmen
structurele mogelijkheid
vormgeving van belang
De Belastingdienst hanteert de volgende uitgangspunten:
- U bent vrij om de arbeidsvoorwaarden en in het bijzonder de (samenstelling van de) beloning optimaal af te stemmen op de wettelijke mogelijkheden.
- Er wordt aangenomen dat wat u schriftelijk in de arbeidsovereenkomst over de samenstelling van de voor de loonheffingen relevante beloningselementen bent overeengekomen, realiteitswaarde heeft.
- Wijzigingen in de overeengekomen beloning werken door in de werkelijke, toekomstige te genieten beloning.
- Er hoeft niet aan de realiteitswaarde van een wijziging te worden getwijfeld als deze berust op een structurele keuzemogelijkheid in een beloningsregeling (zoals een cao).
- Bij een min of meer incidentele keuzemogelijkheid is de vormgeving in het bijzonder van belang om sterk gelijkende situaties met verschillende gevolgen voor de loonheffingen van elkaar te onderscheiden. Dit geldt zeker als de keuze buiten de beoogde gevolgen voor de loonheffingen geen wezenlijke betekenis of gevolgen heeft.
vastlegging
Goede arbeidsrechtelijke vastlegging van de wijzigingen in de overeengekomen beoordeling is dus van groot belang.
Misbruik
nadere beoordeling
In situaties waarbij één of meer van de hiervoor genoemde aspecten anders zijn, kan een nadere beoordeling door de Belastingdienst toch nodig zijn. Dat speelt bijvoorbeeld bij een beoogde wijziging van loon dat (ook) betrekking heeft op het verleden of in het verleden verrichte arbeid. In dat geval moet de fiscus vooral nagaan of de werknemer het loon fiscaal niet al heeft genoten of – door verrekening – pas op het moment van de wijziging zal genieten.
De beoordeling op realiteitswaarde staat los van de beoordeling van de beoogde gevolgen voor de loonheffingen die met de wijziging gepaard gaan.
Niet beoordelen
structurele regeling
Het is niet nodig dat de fiscus een wijziging van de overeengekomen beloning nader op de realiteitswaarde beoordeelt als het om een toekomstgerichte wijziging gaat op grond van een structurele regeling – zoals een cao. Er moet dan ook sprake zijn van wezenlijke verschillen en gevolgen (zie hierna) naast de eventuele gevolgen voor de loonheffingen.