2.1 Spelregels OR-verkiezingen
In artikel 9 tot en met 12 WOR staan de verkiezingen centraal. Zo staat in artikel 9 WOR dat OR-leden worden gekozen via een geheime schriftelijke stemming. Hoe deze verkiezingen moeten plaatsvinden staat niet in de WOR.
Uw OR kan – binnen de grenzen van de WOR – de OR-verkiezingen in overleg met uw bestuurder zelf vormgeven, maar u moet de wijze waarop de OR binnen uw organisatie wordt gekozen wel vastleggen in het OR-reglement.
2.1.1 Kandidatenlijsten
ambitie
Artikel 9 WOR geeft aan dat werknemers de OR-leden kiezen aan de hand van één of meer kandidatenlijsten. Op deze kandidatenlijsten staan de kandidaten: de werknemers die de ambitie hebben om plaats te nemen in de ondernemingsraad. Er zijn twee soorten lijsten: kandidatenlijsten van vakbonden en ‘vrije lijsten’.
Vakbonden
rechtsbevoegdheid
Vakbonden kunnen een kandidatenlijst aanleveren bij uw OR als ze voldoen aan de volgende zaken. De vakbond:
- heeft kiesgerechtigde leden in de organisatie;
- behartigt de belangen van zijn leden in de organisatie;
- heeft ten minste twee jaar volledige rechtsbevoegdheid;
- overlegt met zijn leden over de samenstelling van de kandidatenlijst.
Vrije lijst
persoonlijke titel
Ook heeft iedere kiesgerechtigde de mogelijkheid om zelf een kandidatenlijst in te dienen. Dat kan op persoonlijke titel, maar het is ook mogelijk om een kandidatenlijst met meerdere namen in te dienen namens een groep werknemers. Uiteraard kunnen verkiesbare werknemers maar op één lijst voorkomen.
Kiesgroep
goede afspiegeling
onderdelen
Het liefste wilt u natuurlijk dat de samenstelling van uw OR een goede afspiegeling is van het personeelsbestand. Uw OR vertegenwoordigt tenslotte alle werknemers. Om dit te bevorderen, kan uw OR in het reglement opnemen dat u bij OR-verkiezingen werkt met zogenoemde kiesgroepen. Dat zijn groepen werknemers of onderdelen van de organisatie. Verkiezingen vinden dan plaats in die kiesgroepen: werknemers kunnen alleen in de kiesgroep stemmen of gekozen worden waarin zij werkzaam zijn.
Werkt uw OR niet met kiesgroepen, dan vinden verkiezingen plaats volgens het integrale stelsel: alle kiesgerechtigde werknemers in de organisatie kunnen stemmen op alle kandidaten.
2.1.2 Procedure OR-verkiezing
invulling
wettelijk verplicht
In artikel 10 WOR staat dat uw OR in het reglement nadere regels moet vastleggen over de kandidaatstelling, de inrichting van de OR-verkiezingen en de vaststelling van de uitslag. Daarnaast moet uw reglement regels bevatten over de invulling van tussentijdse vacatures. Mocht een OR-lid opstappen, dan kunt u volgens de regels van het OR-reglement de vrijgekomen zetel opvullen. Met andere woorden: de verkiezingsprocedure regelt u in uw OR-reglement. Uw OR is wettelijk verplicht om de uitslag van de verkiezingen bekend te maken aan uw bestuurder, aan alle werknemers en aan de vakorganisaties die een kandidatenlijst hebben ingediend.
OR-leden moeten goed vindbaar zijn
signalen
Het is belangrijk dat iedereen weet welke werknemers in de OR zitten en welke functies zij vervullen in de organisatie. Zo weten de werknemers hoe ze de OR-leden kunnen bereiken en signalen of suggesties kunnen afgeven. Daarom moet u deze informatie op een vrij toegankelijke plek vermelden, zoals op intranet of op het prikbord.
2.1.3 Moment van OR-verkiezingen
Volgens de WOR moet de ondernemingsraad elke twee, drie of vier jaar nieuwe OR-verkiezingen houden.
OR-verkiezingen vinden elke twee, drie of vier jaar plaats
zittingsduur
In principe treedt een OR om de drie jaar in zijn geheel af. Uw OR kan echter in zijn reglement de zittingsduur voor de gehele OR aanpassen naar twee of vier jaar, of bepalen dat elke twee jaar de helft van het aantal OR-leden aftreedt.
belangstelling
Het gedeeltelijk aftreden van de OR kan de continuïteit van het OR-werk bevorderen, maar heeft ook nadelen. Zo kan uw achterban maar een deel van de OR kiezen, waardoor er wellicht minder belangstelling voor de OR-verkiezingen is. Ook moet u vaker verkiezingen organiseren, wat een extra belasting is voor uw OR en uw bestuurder.