1.2 Psychosociale arbeidsbelasting
Arbowet
De Arbowet rekent werkdruk tot psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Werkdruk is wel een beetje een vreemde eend in de bijt. De andere vormen van PSA hebben namelijk te maken met ongewenste omgangsvormen op de werkvloer:
- discriminatie;
- (seksuele) intimidatie;
- agressie en geweld;
- pesten.
omgangsvorm
Deze vormen van PSA gaan over het gedrag van collega’s onderling en het gedrag van externen tegenover werknemers. Werkdruk is geen omgangsvorm. Het valt wel onder de noemer PSA, omdat het soortgelijke gezondheidsgevaren met zich kan meebrengen. U moet werkdruk dus net zo serieus aanpakken als de andere vormen van PSA.
1.2.1 Persoonlijk
verschilt per persoon
Wanneer er precies sprake is van PSA door een abnormale werkdruk, verschilt per persoon. De ene werknemer kan beter met drukte en stress omgaan dan de andere. Daarnaast kunnen allerlei omstandigheden invloed hebben op het gevoel van werkdruk. Een werknemer die onvoldoende is geschoold voor zijn werk of die privéproblemen heeft, ervaart misschien eerder werkstress dan een collega met exact hetzelfde takenpakket.
overbelasting
Alle eisen waaraan een werknemer moet voldoen en de taken die hij moet uitvoeren, zijn belastend. Vaak komen daar nog eisen en activiteiten in de privésfeer bovenop. De mate waarin een werknemer aan alle verwachtingen kan voldoen, bepaalt zijn belastbaarheid. Moet hij aan meer of hogere eisen voldoen dan hij aankan, dan ontstaat overbelasting.
Een werknemer kan ook onderbelast raken. Dit gebeurt als hij langere tijd juist te weinig spanning en uitdaging krijgt. Ook dit kan leiden tot gezondheidsklachten.
1.2.2 Evenwicht
mate
Idealiter is de belasting en belastbaarheid van een werknemer volledig in balans. Dat is helaas lang niet altijd het geval. Een leidinggevende moet daarom de belastbaarheid en de mate van belasting waaraan een werknemer is blootgesteld, goed in de gaten houden. Belasting en belastbaarheid zijn in kaart te brengen aan de hand van vragen als:
- Aan welke eisen moet de werknemer zowel op het werk als thuis voldoen?
- Wat zijn de sterke en minder sterke eigenschappen van de werknemer?
- Welke vaardigheden heeft hij?
- Wat is zijn werkervaring en opleidingsachtergrond?
- Sluiten zijn vaardigheden, werkervaring en opleiding goed aan bij zijn functie?
Steun
omgeving
De steun die een werknemer van zijn omgeving krijgt, speelt vaak ook een belangrijke rol bij de mate van belastbaarheid. Als u zich buigt over werkdruk, moet u zichzelf dus ook de vraag stellen: staat de werknemer er alleen voor of staan er vrienden, familieleden, collega’s of een partner voor hem klaar als hij het even moeilijk heeft?