3.1 Regels in de Arbowet
verplichting
De Arbowet geeft verplichtingen voor zowel werkgevers als medewerkers op het gebied van voorkomen van arbeidsongevallen.
3.1.1 Werkgever
verantwoordelijk
burn-out
Op grond van de Arbowet is de werkgever aansprakelijk voor bedrijfsongevallen of beroepsziekten. De Arbeidsomstandighedenwet is hierover heel duidelijk: de werkgever is verantwoordelijk voor de veiligheid en gezondheid van de werknemers op het bedrijfsterrein. Dit is de zogenoemde zorgplicht uit de Arbowet. Deze houdt ook in dat de werkgever automatisch aansprakelijk is als deze veiligheid of gezondheid in gevaar komt. Het gaat hierbij niet alleen om fysieke veiligheid of gezondheid, maar ook om de psychische gezondheid van de werknemers. Dat betekent dat uw organisatie bijvoorbeeld aansprakelijk gesteld kan worden voor de gevolgen van een burn-out van uw medewerker.
Ook goed zorgen voor derden
In de Arbowet staat ook dat uw organisatie goed moet zorgen voor derden: ‘Indien bij of in rechtstreeks verband met de arbeid die de werkgever door zijn werknemers doet verrichten in een bedrijf of een inrichting of in de onmiddellijke omgeving daarvan gevaar kan ontstaan voor de veiligheid of de gezondheid van andere personen dan die werknemers, neemt de werkgever doeltreffende maatregelen ter voorkoming van dat gevaar.’ Ook hier geldt dat uw organisatie aansprakelijk gesteld kan worden als er toch een ongeval plaatsvindt (zie hoofdstuk 4).
zorgplicht
Heeft in uw organisatie een ongeval plaatsgevonden, dan moet u kunnen aantonen dat u aan uw zorgplicht heeft voldaan. Dat kunt u onder meer aantonen met een op uw organisatie toegesneden risico-inventarisatie en -evaluatie. Deze moet actueel zijn en natuurlijk moet uw organisatie de maatregelen uit het bijbehorende plan van aanpak daadwerkelijk uitvoeren.
De risico-inventarisatie en -evaluatie is ook een belangrijk hulpmiddel om ongevallen te voorkomen. Hierover leest u meer in hoofdstuk 6.
arbodienst
Ook rapporten van de arbodienst kunnen u helpen om aan te tonen dat uw organisatie heeft voldaan aan haar zorgplicht. Dit betekent overigens niet dat uw organisatie dan nooit aansprakelijk kan worden gesteld, maar het verkleint wel de kans op een fikse schadevergoeding.
3.1.2 Medewerkers
verplichting
Hoewel u en de werkgever grotendeels verantwoordelijk zijn voor een ongevalvrije werkvloer, staat u hierin niet alleen. Want uw medewerkers hebben ook verplichtingen. Volgens de Arbowet is een werknemer verplicht ‘om in zijn doen en laten op de arbeidsplaats, overeenkomstig zijn opleiding en de door de werkgever gegeven instructies, naar vermogen zorg te dragen voor zijn eigen veiligheid en gezondheid en die van de andere betrokken personen.’ Ook uw medewerkers moeten dus proberen ongevallen te voorkomen.
Concreet
arbeidsmiddelen
doorgeven
De Arbowet geeft daarbij concreet aan wat u nog meer van de medewerker mag verwachten:
- Hij moet arbeidsmiddelen en gevaarlijke stoffen op de juiste manier gebruiken.
- Hij moet persoonlijke beschermingsmiddelen op de juiste manier gebruiken.
- Hij mag beveiligingen die zijn aangebracht op arbeidsmiddelen niet zomaar veranderen of weghalen. Ook moet hij deze op de juiste manier gebruiken.
- Ziet hij een gevaar voor de gezondheid of veiligheid, dan moet hij dat meteen aan u doorgeven.