8.3 Beroepsziekten
belangrijk aspect
Een belangrijk aspect in het ziekteverzuimbeleid zijn beroepsziekten: ziekten gekoppeld aan bepaalde werkzaamheden. Als deze ziekten bij uw organisatie kunnen spelen, moet de werkgever ze in het verzuimbeleid meenemen.
Categorieën
duidelijk verband
moeilijk aan te tonen
Beroepsziekten zijn ziekten die gerelateerd zijn aan de uitoefening van een beroep en die vaak sluimerend ontstaan. Deze ziekten zijn in te delen in drie categorieën:
- Die waarbij een duidelijk verband bestaat tussen het werk en de ziekte. Het gaat hierbij om de klassieke beroepsziekten, zoals bakkersastma en kapperseczeem.
- Die waarbij het verband tussen het werk en de ziekte minder duidelijk is en er meerdere oorzaken een rol spelen. Het gaat hierbij om beroepsgebonden aandoeningen, zoals rugklachten door zwaar tillen.
- Die waarbij het verband tussen het werk en de ziekte soms moeilijk is aan te tonen, maar waarvan onderzoek uitwijst dat ze bij bepaalde beroepsgroepen vaker voorkomen. Denk aan de verhoogde kans op hart- en vaatziekten voor werknemers die nachtdiensten draaien.
Een arbeidsongeval is geen beroepsziekte, ook al is er een relatie tussen het werk en het ongeval. Bij een arbeidsongeval gaat het om een plotselinge gebeurtenis, vaak veroorzaakt door een externe factor (zie hoofdstuk 12). In de praktijk is het onderscheid soms lastig te maken.
rechter moet oordelen
Het is niet altijd duidelijk wat het verband is tussen het werk en de betreffende beroepsziekte. Het is dus niet altijd eenvoudig om beroepsziekten te herkennen, en dus om adequaat erop in te kunnen spelen of ze te voorkomen. Vaak moet de rechter oordelen of er sprake is van een beroepsziekte, met name als een werknemer zijn werkgever aansprakelijk wil stellen voor de schade van zijn (beroeps)ziekte (zie paragraaf 13.2).
Meer informatie over beroepsziekten is te vinden op de website beroepsziekten.nl van het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB). Het NCvB registreert en signaleert beroepsziekten – waarvoor bedrijfsartsen een meldplicht hebben – en geeft informatie over de risico’s.
Maatregelen
grote gevolgen
Hoe duidelijker de oorzaak van een beroepsziekte, hoe meer mogelijkheden uw organisatie heeft om preventieve maatregelen te nemen ter voorkoming ervan (zie paragraaf 9.2). En dat is nodig, want in de praktijk blijken beroepsziekten grote gevolgen te hebben: vaak langdurige tijdelijke ziekte en soms zelfs blijvende arbeidsongeschiktheid.