4.1 Ontwikkelingen met impact op personeel
langere termijn
In de eerste stap van het opstellen van een OR-jaarplan kijkt u om u heen en verzamelt u ontwikkelingen die uw onderneming op de langere termijn bezighouden. Voor veel organisaties zijn dat een handvol, meestal algemene, trends. Het voordeel van dat soort trends is dat zij kort samenvatten wat de uitdaging voor uw onderneming is in de komende jaren. En u heeft alle tijd om erover te adviseren. Het nadeel van deze trends is dat het lastig is om direct helder te krijgen wat u ermee kunt doen.
Als de bestuurder uw OR vroeg betrekt, kunt u veel invloed uitoefenen, maar op een weinig concreet niveau. Als hij u laat betrekt, is uw invloed beperkt, maar weet u beter waarover het gaat. Dit heet in de praktijk de participatieparadox. Een interessante uitdaging voor uw OR!
U doorbreekt het probleem van de participatieparadox door de ontwikkeling concreet te maken op een manier die past bij uw expertise. Omdat u ook werknemer bent, weet u bij uitstek wat er gebeurt op de werkvloer. Zo weet u:
- hoe het contact met klanten verloopt;
- hoe collega’s met elkaar overleggen;
- wat de stijl van leidinggeven is;
- waar werknemers tegenaan lopen in de organisatie.
ontwikkelingen
De kennis van die punten gebruikt u in het concreet maken van nieuwe ontwikkelingen. Per ontwikkeling onderzoekt u welke uitdagende situaties werknemers kunnen tegenkomen in de toekomst. In het kader hieronder vindt u een paar praktijkvoorbeelden:
Voorbeelden: veranderingen voor personeel
- Een zelfstandig bestuursorgaan krijgt door een wetswijziging concurrenten. Werknemers zullen daarom in de toekomst meer om tafel moeten met klanten om hun diensten aan de man te brengen.
- Een gemeente heeft te weinig geld om alle mogelijke zorg aan te bieden. Werknemers zullen in de toekomst burgers vaker actief moeten benaderen om zo lang mogelijk gezond en zelfstandig te blijven.
- Een uitgeverij ziet de omzet van boeken teruglopen. De ondernemer daagt zijn werknemers uit om innovatieve manieren te bedenken om kennis via andere (digitale) kanalen waardevol te maken voor klanten.
Om meer grip te krijgen op aankomende ontwikkelingen is het belangrijk dat u voorbereid de halfjaarlijkse overlegvergadering (het artikel-24-overleg) ingaat. En als dat overleg net is geweest, kunt u ook een tussentijds overleg organiseren met uw bestuurder, toezichthouder en HR-adviseur. Zorg dat u in dat overleg de volgende vragen doorloopt:
- Wat is het toekomstbeeld? Kijk vijf jaar vooruit en beschrijf welke uitdagingen werknemers mogen verwachten.
- Welke vaardigheden hebben werknemers nodig om succesvol met deze uitdagende situaties om te gaan?
- Welke van deze vaardigheden hebben werknemers al in huis en welke niet?
- Hoe zorgt u ervoor dat ze die vaardigheden ontwikkelen?
- Wat verwacht u daarin van de werknemers, wat van de leidinggevende en wat verwacht u van de bestuurder?
Zorg dat u een concrete opsomming heeft van de belangrijkste verwachte trends. Neem die op in uw jaarplan, werk ze daaronder kort uit en beschrijf wat dat betekent voor het werk van uw OR voor deze zittingsperiode.