3. Preventie
Voorkomen is beter dan genezen. Dit aloude spreekwoord is ook van toepassing op de aanpak van seksuele intimidatie op het werk. Investeren in preventie helpt om het aantal gevallen van seksuele intimidatie te verminderen. Preventie en een goede afhandeling van meldingen en klachten kunt u overigens niet los van elkaar zien: preventie voorkomt incidenten en een goede afhandeling zorgt ervoor dat incidenten zich niet opnieuw voordoen.
zorgplicht
Het ontbreken van een preventief beleid kan een goede afhandeling van klachten in de weg staan. Een organisatie die nalaat de wettelijk verplichte preventieve maatregelen te nemen, kan door een rechter teruggefloten worden als zij een werknemer een sanctie wil opleggen vanwege seksueel grensoverschrijdend gedrag. De werkgever heeft dan namelijk niet aan zijn zorgplicht voldaan. Andersom doet een slechte afhandeling ook afbreuk aan de geloofwaardigheid van het beleid.
Wetgeving
ongelijke behandeling
De Arbowet vraagt van organisaties om seksuele intimidatie en andere vormen van grensoverschrijdend gedrag te voorkomen en, als dat niet kan, dit zo veel mogelijk te beperken. De gelijkebehandelingswetgeving gaat nog een stapje verder en verbiedt elke vorm van seksueel grensoverschrijdend gedrag, en ziet het als een vorm van ongelijke behandeling waartegen de werkgever werknemers moet beschermen. Maar hoe kunt u dat als organisatie vormgeven? De Arbowet geeft een aantal doelvoorschriften waarvan organisaties zelf de invulling mogen bepalen. Dit moet wel op basis van de stand van de wetenschap en de professionele dienstverlening.
Op basis van wetenschap en dienstverlening
risico’s beheersen
toezicht
In 2021 heeft een groep van internationale experts op het terrein van psychosociale arbeidsbelasting (PSA) onder de vlag van ISO beschreven hoe de risico’s op PSA te beheersen. Deze staan in de NEN-ISO 45003:2021 nl ‘Management van gezondheid en veiligheid op het werk – Psychologische gezondheid en veiligheid op het werk – Richtlijnen voor het beheersen van de psychosociale risico’s’. De ISO-norm kunt u zien als de stand van de wetenschap en de professionele dienstverlening over de aanpak van PSA. De Nederlandse Arbeidsinspectie gebruikt waar nuttig en nodig deze norm bij het houden van toezicht op de aanpak van PSA binnen organisaties.
Beleid
cyclisch
Hierna leest u welk preventief beleid uw organisatie volgens de Arbowet moet voeren en hoe u dat kunt vormgeven volgens de ISO-norm. Zowel de Arbowet als de ISO-norm gaan uit van een cyclische aanpak: plan-do-check-act (PDCA-cyclus). In de volgende paragrafen staan Plan en Do centraal. In hoofdstuk 5 de borging van het beleid: Check en Act.