6.8 Bronnen van hinderlijk geluid
akoestiek
Er is een grote diversiteit in geluidsbronnen die tot hinder kunnen leiden:
- collega’s die praten, overleggen of telefoneren;
- apparatuur zoals printers;
- slechte akoestiek waardoor geluid ver draagt of juist te veel dempt;
- geluid uit naastgelegen vertrekken of van buiten;
- installaties zoals luchtbehandelingskanalen en liftinstallaties.
Hinderlijk geluid vaststellen
aanknopingspunten
beheersbaarheid
noodzakelijkheid
Hoe stelt u vast of er hinderlijk geluid is? Hiervoor bestaat niet in alle gevallen een objectieve maat, zoals bij schadelijk geluid. Toch zijn er een aantal aanknopingspunten om meer grip te krijgen op hinderlijk geluid.
- De voorspelbaarheid van en de vertrouwdheid met het geluid. Wie vertrouwd is met geluiden van de omgeving ervaart in de regel minder hinder dan de persoon voor wie deze geluiden nieuw zijn.
- De (veronderstelde) beheersbaarheid van het geluid. Een werknemer die controle kan uitoefenen op het geluid ervaart minder hinder dan wanneer het hem ‘overkomt’.
- Motivatie van werknemers voor hun werk maakt dat ze minder gevoelig zijn voor geluidshinder.
- Individuele geluidgevoeligheid.
- Noodzakelijkheid van het geluid. Geluid dat samenhangt met iets dat werknemers noodzakelijk vinden, accepteren ze sneller dan geluid dat ze niet noodzakelijk vinden.
- Laagfrequent geluid is hinderlijker. Lage tonen zijn ook moeilijker te dempen.
6.8.1 Met uw oren en ogen
in kaart brengen
Het signaleren en vaststellen gebeurt vaak op basis van klachten. Door hinder goed in kaart te brengen (wanneer, waar, aard van het geluid), kunt u zich vaak al snel een beeld vormen van de mogelijke oorzaken.
6.8.2 Met betrouwbare apparatuur en vakkennis
basis
In sommige gevallen kunt u met goede, betrouwbare geluidsmetingen of akoestisch onderzoek knelpunten in kaart (laten) brengen. Vaak kan dit soort metingen ook de basis zijn voor beheersmaatregelen. Dit soort metingen vraagt om deskundige, ervaren meettechnici.
Een voorbeeld is de beoordeling van het achtergrondgeluidsniveau in relatie tot de aard van het werk. Hiervoor zijn richtlijnen opgesteld, die u terugvindt in NPR 3428. Hoe hoger de vereiste concentratie is, des te lager het gewenste niveau van achtergrondgeluid is. Hieronder ziet u de streefwaarden die samenhangen met verschillende werkzaamheden.
Concentratieniveau taak | Voorbeelden | Maximale streefwaarde | Maximaal toelaatbare waarde |
Zeer laag | Grof mechanisch werk Lopendebandwerk | 75 dB(A) | 80 dB(A) |
Laag | Schoonmaakwerk Gegevensverwerking Kassawerk |
65 dB(A) | 75 dB(A) |
Matig | Verkopen Magazijnwerk Receptiewerk |
55 dB(A) | 65 dB(A) |
Redelijk | Beeldschermwerk Laboratoriumwerk Systeemontwerpen |
45 dB(A) | 55 dB(A) |
Hoog | Chirurgisch werk Lesgeven Vergaderen |
35 dB(A) | 45 dB(A) |
Het risico van hinderlijk geluid
kwantificeren
Hinderlijk geluid leidt niet gehoorbeschadiging, maar kan wel tot veel overlast leiden. Deze overlast is moeilijk te kwantificeren, maar bestaat uit afgeleid zijn, schending van privacy van gesprekken die hoorbaar zijn voor derden, stress door overprikkeling, verlies van productiviteit en zelfs ziekteverzuim. Reden genoeg om de risicofactor serieus te nemen!