6. Geluid of lawaai?

Dit hoofdstuk is eerder verschenen in Themadossier Arbo Rendement

Publicatiedatum: september 2020

Geluid kan een risico zijn voor de werknemers in uw organisatie. Het kan afleiden van de werkzaamheden en zorgen voor concentratieproblemen én veiligheidsrisico’s. Denk aan de werknemer die de claxon van een heftruck niet hoort. Daarnaast kan het leiden tot hardhorendheid of doofheid. Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen geluid dat tot gehoorschade leidt en geluid dat hinder geeft bij het uitvoeren van werkzaamheden.

geluidsniveau

Geluid dat tot gehoorschade leidt, is schadelijk geluid of lawaai. Er is een duidelijke relatie tussen het geluidsniveau van schadelijk geluid en gezondheidsschade. Bij hinderlijk geluid is er juist geen duidelijke relatie tussen het geluidsniveau en de hinder. Daar spelen veel meer zaken een rol.

6.1 Gezondheidsschade en beroepsziekten

In Nederland hebben zo’n 900.000 werknemers te maken met hoge geluidsniveaus. Naar schatting zijn bijna dertigduizend mensen in de groep 20-67 jaar slechthorend door het werk. Jaarlijks worden er circa 2.500 nieuwe gevallen van lawaaislechthorendheid officieel gemeld en geregistreerd. Gehoorverlies, gehoorbeschadiging, lawaaislechthorendheid,...

6.2 Rekenen met geluid

Rekenen met geluid is complex. De gewone rekenregels van 1 + 1 = 2 gaan niet op. U heeft inzicht nodig in wat geluid is en welke grootheden daarin worden gebruikt. Geluid bestaat uit luchttrillingen en trillingen hebben een frequentie en een amplitude. De frequentie en amplitude bepalen of de mens het geluid kan waarnemen. De frequentie is het...

6.3 Risicobeoordeling schadelijk geluid

Hoe stelt u vast of bepaalde geluiden binnen uw organisatie schadelijk zijn voor uw werknemers? Als u de risicomatrix uit hoofdstuk 1 erbij haalt, moet u altijd de volgende twee factoren laten meewegen om tot een oordeel te komen. Het volume of geluidsniveau: aan hoeveel decibel geluid worden werknemers blootgesteld? Hoe hoger het geluidsniveau,...

6.4 Grenzen voor schadelijk geluid

Er zijn verschillende typen grenswaarden voor schadelijk geluid. Hieronder zijn ze op een rijtje gezet. 80 dB(A) dagdosis of 112 Pa (piekgeluidsdruk): dit is de gezondheidskundige grenswaarde, hogere niveaus leiden bij langdurige blootstelling tot gehoorbeschadiging. Het is daarnaast ook de wettelijke grenswaarde, die ligt op het eerste...

6.5 Maatregelen schadelijk geluid

U kunt verschillende maatregelen nemen tegen schadelijk geluid. Dat doet u volgens de arbeidshygiënische strategie. Niveaus arbeidshygiënische strategie Uitwerking 1. Bronmaatregelen Bronaanpak betekent dat u bekijkt hoe u de geluidsproductie structureel kunt verminderen. Dit vraagt om technische oplossingen. Eliminatie: weghalen geluidsbron en...

6.6 Gehoorbescherming: goed kiezen en gebruiken

In de tabel hieronder vindt u aandachtspunten bij het gebruik van verschillende gehoorbeschermingsmiddelen. Aspect Oordoppen en -proppen Oorkappen Otoplastieken Demping Bij goed gebruik en als ze goed passen, is de demping 10-15 dB(A). Geschikt niveau: 80-90 dB(A). Boven 95 dB(A) zijn ze niet meer geschikt. Bij goed gebruik is demping tot 25 dB(A...

6.7 Gezondheidsbewaking

Gehoorbeschadiging ontstaat sluipenderwijs. Controleer daarom regelmatig of de gehoorfunctie van werknemers die werken in schadelijk geluid niet verslechtert. Zo spoort u vroegtijdige lawaaidoofheid op. Audiometrie – het meten van de gehoorfunctie – kan heel goed aantonen of een werknemer een gehoorbeschadiging heeft en wat de oorzaak daarvan is...

6.8 Bronnen van hinderlijk geluid

Er is een grote diversiteit in geluidsbronnen die tot hinder kunnen leiden: collega’s die praten, overleggen of telefoneren; apparatuur zoals printers; slechte akoestiek waardoor geluid ver draagt of juist te veel dempt; geluid uit naastgelegen vertrekken of van buiten; installaties zoals luchtbehandelingskanalen en liftinstallaties. Hinderlijk...

6.9 Maatregelen hinderlijk geluid

De aanpak van hinderlijk geluid is in basis hetzelfde als bij schadelijk geluid. Het verschil is dat de bron van de geluidsoverlast anders is. Dat vraagt in de praktische uitwerking van de arbeidshygiënische strategie dan ook om andere oplossingen. Niveaus arbeidshygiënische strategie Uitwerking 1. Bronmaatregelen Denk aan: geluidsarme...

U bent hier