3.2 Voorlichting
de grote klok
uitvluchten
Het onderwerp verslaving zit in de taboesfeer. Een verslaafde medewerker zal zijn problemen niet aan de grote klok hangen, laat staan dat hij er zijn werkgever bij betrekt. Vaak is een verslaafde zich nog nauwelijks bewust van zijn problematiek en verzint hij ook voor zichzelf uitvluchten om zijn gedrag goed te praten.
Erkennen
Open communicatie en goede voorlichting zijn dan ook van groot belang om verslaving in een vroeg stadium te herkennen en erger te voorkomen. Het lastige is namelijk dat een verslaafde zelf moet erkennen dat hij een probleem heeft, vóórdat hulp überhaupt effectief kan zijn. U kunt werknemers met voorlichting helpen met deze bewustwording en informatie geven over mogelijke hulpinstanties.
Verschillende manieren
tijdig bijsturen
Alle werknemers en leidinggevenden hebben kennis over verslaving nodig om tijdig te kunnen bijsturen. U kunt voorlichting over verslaving op verschillende manieren geven. Zo kan het generiek of specifiek. Denk bijvoorbeeld aan een korte algemene cursus over leefstijl en de werking en gevolgen van het gebruik van genotsmiddelen, of juist een doelgerichte cursus voor de werknemers die willen stoppen met roken.
Besteed in uw voorlichting ook aandacht aan de signalen van een verslaving (zie hoofdstuk 2). Voor werknemers kan dit nuttige informatie zijn als ze in de hoedanigheid van ‘directe collega’s van een verslaafde medewerker’ helpen om een verslaving te signaleren.
Aanleiding
drankcultuur
aankaarten
Het is altijd handig om uw voorlichting op te hangen aan een ‘aanleiding’. Wordt er bijvoorbeeld excessief veel gedronken op bedrijfsborrels, dan neemt u dit als uitgangspunt voor een voorlichtingssessie. Bevalt de drankcultuur in specifieke teams u niet? Ga dan gerichter te werk door eens op bezoek te gaan bij een teamvergadering. Hier kunt u – in overleg met de leidinggevende – uw constatering aankaarten en preventieve voorlichting geven over de gevaren van verslavingen. Vergeet niet te melden waar werknemers terecht kunnen met problemen.
Laat werknemers weten dat enige mate van groepsdruk begrijpelijk en onvermijdelijk is, maar dat het ook belangrijk is om grenzen te stellen.
Brochures
adressen
subtiel
inhuren
Naast mondelinge voorlichting kunt u ook kiezen voor schriftelijke voorlichting, bijvoorbeeld in de vorm van voorlichtingsbrochures. Deze legt u uiteraard op een strategische plek op de werkvloer neer. In een brochure kunt u de bedrijfsregels omtrent ADM-gebruik op de werkvloer kwijt, en adressen van hulpinstanties. Het voordeel van brochures is dat een werknemer alle informatie handig op een rij heeft. Hij kan een folder subtiel meenemen en er thuis rustig naar kijken. Een nadeel is dat u weinig zicht heeft op de effectiviteit van schriftelijke voorlichting.
Externe expertise
vrijer voelen
U kunt kennis over verslaving ook inhuren bij een externe arbodienst. Een arbodeskundige die gespecialiseerd is in verslavingsproblematiek komt dan in uw organisatie informatie geven over verslaving. Het inhuren van externe expertise heeft als voordeel dat het relatief ‘neutraal’ is en werknemers zich daarvoor vrijer voelen om hulp in te schakelen.