5.6 Hulpmiddelen
betaalde baan
Van de rond de twee miljoen verslaafden die Nederland kent (het peiljaar hierbij is het jaar 2021), is een deel gewoon actief op de arbeidsmarkt in een betaalde baan, soms in een hoge functie met veel verantwoordelijkheid en een flink salaris.
Toch is er weinig bekend over verslaving op het werk en dat komt voor een deel door schaamte en de angst voor baanverlies. Verslaafde werknemers zoeken daardoor niet of nauwelijks hulp, en al helemaal niet bij de eigen leidinggevende of werkgever, met als gevolg risico van verzuim.
Verslaving op het werk komt voor in alle functies en bij alle leeftijden. Hoe hoger de functie en hoe meer status, des te hoger de drempel om ermee naar buiten te komen en hulp te zoeken.
Enkele gesprekstechnieken
Breng tijdens ieder gesprek met de verslaafde werknemer het vervolgtraject ter sprake, bijvoorbeeld door meteen een nieuwe afspraak (op korte termijn) te prikken, of door aan te dringen op een vervolgafspraak met de bedrijfsarts. Bespreek ook hoe jullie de afspraken vastleggen en vertrouwelijk aan elkaar zullen terugkoppelen. Sluit een gesprek altijd positief af door te benadrukken dat u, de andere collega’s en de organisatie het beste met de werknemer voor hebben.
Intensief
linea recta
Schoolt u leidinggevenden in zulke gesprekken, dan moeten zij ervan bewust zijn dat ieder gesprek voor beide partijen waarschijnlijk nogal intensief is. Ze moeten er dus niet van uitgaan dat de werknemer na een gesprek linea recta naar de werkvloer terugkeert om rustig verder te werken.
Landen
luchtje scheppen
Dat geldt ook voor de leidinggevende zelf. Misschien is even een luchtje scheppen, om het gesprek te laten landen en even de gedachten te ordenen, voor zowel de werknemer als de leidinggevende een goed idee.
Anoniem meldpunt
ontkennen
Het platform anoniemezorg.nl moet de drempel verlagen; hier kunnen verslaafde werknemers zich anoniem melden voor hulp. Bij het platform kunnen niet alleen verslaafde werknemers zich melden, maar ook hun collega’s, leidinggevenden en partners die zich zorgen maken of misschien een vermoeden hebben. Naast schaamte en angst voor baanverlies hebben veel verslaafden ook de neiging hun probleem te ontkennen. Ze functioneren naar hun idee immers nog. Dat maakt het lastig hen erop aan te spreken.
Doorverwijzing
aansluiten
Werkgevers kunnen zich daarom ook aansluiten bij het platform. Daarmee krijgen alle werknemers toegang en kunnen zij er terecht voor advies, hulp en informatie, bijvoorbeeld over het aangaan van het gesprek of de mogelijkheden voor doorverwijzing naar hulpverlening. Dat kan anoniem en zonder dat de bedrijfsarts of een HR-medewerker ervan op de hoogte hoeft te zijn.