3.1 Gehoorschade
lawaai
vermoeidheid
gehoorschade
Als medewerkers onder lawaaiige omstandigheden werken, lopen zij een groot risico op gehoorschade. Lawaai kan daarnaast tot andere klachten leiden, omdat lawaai zeer hinderlijk kan zijn. Te denken valt aan stress. Ook leidt werken in lawaai tot bovenmatige vermoeidheid. Daarnaast kampen medewerkers vaak met een verhoogde bloeddruk en hart- en vaatziekten. Anders dan u waarschijnlijk zou verwachten komen er maar weinig meldingen van lawaaislechthorendheid uit de muzieksector. Gehoorschade komt vooral veel voor in uitvoerende beroepen. Het gaat hierbij om medewerkers in de bouw, het transport, de industrie, de agrarische sector, de horeca, de kinderopvang en defensie.
zwembaden
Ook voor werknemers die in zwembaden werken is het oppassen geblazen. Anders dan u misschien denkt, werken zij ook vaak in te veel lawaai.
3.1.1 Klachten
symptomen
gehoorverlies
De belangrijkste symptomen van gehoorschade als gevolg van lawaai zijn oorsuizen en slechthorendheid. Lawaaischade ontstaat bij blootstelling aan een gemiddeld geluidsniveau van 80 decibel of hoger. Officieel is pas sprake van gehoorschade bij een gehoorverlies van meer dan 30 decibel bij de geluidsfrequenties 1.000, 2.000 of 4.000 Hertz.
Toontje lager
Gehoorschade ontstaat meestal sluipend: eerst hoort een medewerker vooral de hoge tonen minder goed. Vaak merkt de werknemer daar maar weinig van, al zal hij wel wat meer moeite hebben om spraak te verstaan. Meestal ontdekken medewerkers gehoorschade in het beginstadium, omdat ze last hebben van oorsuizen. Dit wordt vaak als hinderlijker ervaren dan het gehoorverlies zelf. Als een medewerker met lichte gehoorschade blijft blootstaan aan lawaai, kan het gehoorverlies zich uitbreiden naar de lagere tonen.
3.1.2 Oorzaken
oordoppen
muziek
Naast de al genoemde langdurige blootstelling aan lawaai (boven de 80 decibel) kunnen werknemers ook gehoorschade oplopen door het onvoldoende dragen van oordoppen of andere beschermingsmiddelen. Ook het werken met bepaalde chemische stoffen, zoals sommige oplosmiddelen kan gehoorschade veroorzaken, net zoals blootstelling aan muziek, bijvoorbeeld via mp3-spelers. Deze factoren kunnen gehoorschade ook verergeren. Houd er verder rekening mee dat gehoorschade een combinatie kan zijn van arbeids- en privéomstandigheden!
Case: piepend oor bij politieagent
Gehoorschade is soms lastig te duiden als beroepsziekte, zo blijkt uit een geval van een 45-jarige politieagent. Hij vroeg de afdeling personeelszaken om gehoorschade in zijn personeelsdossier op te nemen, omdat hij van mening was dat de aandoening tijdens het werk was ontstaan.
Personeelszaken koos voor een onafhankelijk onderzoek om de gehoorschade in kaart te brengen. Daaruit bleek dat de agent aan beide oren lichte gehoorschade had, maar dat er niet voldoende gehoorverlies was voor het criterium van de beroepsziekte. Wel had hij een storende piep in zijn linkeroor (tinnitus). Dit was ontstaan door een explosie tijdens zijn werk. Verder was het werk van de agent ‘geluidsbelastend’, want hij reed motor gedurende het grootste deel van zijn diensttijd. Ook deed hij vier keer per jaar schietoefeningen.
Conclusie: het is mogelijk dat het gehoorverlies door de uitoefening van het beroep als agent is ontstaan, maar het verlies is niet ‘voldoende’ om door te gaan voor beroepsziekte. De tinnitus is dit echter wel.
3.1.3 Maatregelen
werkmethodes
geluidsniveau
onderhoud
oordoppen
Als de medewerkers in uw organisatie blootstaan aan te veel lawaai, bent u wettelijk verplicht om beschermende maatregelen te nemen. Hierbij kunt u onder meer denken aan:
- zoveel mogelijk gebruikmaken van werkmethodes die zo weinig mogelijk lawaai veroorzaken;
- zorgen voor een zo veilig mogelijk geluidsniveau, bijvoorbeeld door geluidsarme machines aan te schaffen;
- zorgen voor een goede isolatie van geluidsbronnen;
- goed onderhoud van machines, apparaten en gereedschappen;
- persoonlijke beschermingsmiddelen beschikbaar stellen, zoals oordoppen;
- voorlichting geven over gehoorbescherming.
Om gehoorschade in een vroeg stadium op te sporen kunt u uw werkgever vragen om jaarlijks een preventieve gehoorscreening uit te voeren onder de medewerkers. Juist omdat gehoorschade sluimerend ontstaat, is het belangrijk om eventuele problemen voor te zijn.