1.1 Wettelijke eisen aan de bhv
hoeveel
Iedere organisatie is dus verplicht om tenminste één bhv’er in huis te hebben. De Arbowet zegt niet exact wat de werkgever moet doen, daarom rijzen daarbij altijd vragen. Een veelvoorkomende vraag over de bedrijfshulpverlening is: ‘hoeveel bhv’ers zijn er nodig?’ Helaas geeft de wet daar dus geen helder antwoord meer op. Het aantal bhv’ers hangt namelijk af van de uitkomst van de RI&E en die verschilt per organisatie.
Directeur
zichzelf aanwijzen
Overigens mag een directeur van een organisatie zichzelf ook aanwijzen als en laten opleiden tot bhv’er. De vraag is of dat een slimme zet is, want hij moet dan een vervanger regelen tijdens zijn afwezigheid. Dat komt er bijna altijd op neer dat hij toch een tweede bhv’er moet aanstellen. De directeur zal namelijk niet altijd aanwezig kunnen zijn en daarmee ontstaat meteen een tekort aan bhv.
Eén bhv’er is geen bhv’er
ontruiming
niet-zelfredzaam
Een spreuk die onder bhv’ers bekend is, luidt: één bhv’er is geen bhv’er. Een bhv’er kan in zijn eentje namelijk niet veel gedaan krijgen. Het voorbeeld van een ontruiming bij brand toont aan dat één bhv’er onvoldoende is:
- één bhv’er gaat met de werknemers naar het verzamelpunt;
- de tweede bhv’er controleert het lege gebouw op eventuele achterblijvers;
- dan is er eigenlijk al een derde bhv’er nodig om de brand te blussen;
- de vierde bhv’er helpt werknemers die niet-zelfredzaam zijn, zoals een werknemer met beperkingen;
Dan is het maar te hopen dat de eerste bhv’er ook nog tijd heeft om de hulpdiensten de weg te wijzen. Kortom: zorg er altijd voor dat er minimaal twee bhv’ers aanwezig zijn, maar liefst nog meer.
1.1.1 Opleiding
één keer per jaar
Over de opleiding laat de wet zich opnieuw in algemene termen uit. Zo staat er dat de bedrijfshulpverleners over een zodanige opleiding moeten beschikken, dat zij hun taken naar behoren kunnen uitvoeren. Al wordt er in de wet niet gesproken over het up-to-date houden van de kennis, het is aan te raden de bhv’ers één keer per jaar een herhaalcursus te laten volgen.
Een nieuwe bhv’er volgt doorgaans een tweedaagse cursus voor zijn eerste certificering, de herhaalcursus is meestal één volledige cursusdag.
Specifieke risico’s
gevaarlijke stoffen
Spelen er specifieke (rest)risico’s binnen uw organisatie, dan moeten de bhv’ers daar een passende opleiding voor volgen. Zo zijn er aparte trainingen voor het geven van eerste hulp bij een ongeval met gevaarlijke stoffen.
1.1.2 Uitrusting
wettelijke verplichting
Bhv’ers zijn tijdens een calamiteit uiterlijk herkenbaar, bijvoorbeeld doordat zij hesjes dragen. Daarnaast zijn portofoons onmisbaar voor een goede communicatie tijdens een calamiteit. Dit soort uitrusting behoort tot de wettelijke verplichting van de werkgever, die de bhv’ers moet uitrusten met ‘een zodanige uitrusting dat zij hun taken naar behoren kunnen uitvoeren’.
Een bedrijfshulpverlener moet toegang hebben tot alle ruimten binnen een organisatie. In hoofdstuk 3 leest u over de opleiding en uitrusting van de bhv’ers.
1.1.3 Organisatie van bhv
De wet gaat ook nog in op de organisatie van de bhv. De aangestelde bhv’ers moeten niet als los zand functioneren, maar als een team. Dat betekent dat er duidelijke afspraken gemaakt moeten worden, zoals het verdelen van taken.
aanspreekpunt
Een team van bhv’ers heeft een hoofd bhv nodig. Een hoofd bhv neemt de leiding tijdens een calamiteit en fungeert tevens als aanspreekpunt. Hij is ook de aangewezen persoon om aan te schuiven bij overkoepelend overleg over veiligheid binnen uw organisatie.
Het is logisch om een hoofd bhv nauw samen te laten werken met de preventiemedewerker of arbocoördinator. Hij is namelijk goed op de hoogte van de wensen van het team.
Bhv-plan
voorbereiding
Een belangrijk onderdeel van de organisatie van de bhv is het bhv-plan. In dat plan staat de informatie die bhv’ers nodig hebben in het geval van een calamiteit, maar ook ter voorbereiding op een onverwachte noodsituatie. Denk daarbij aan gegevens zoals interne alarmnummers, plattegronden met vluchtwegen en de telefoonnummers van de bhv’ers.
Het bhv-plan is onderdeel van een bedrijfsnoodorganisatie en moet constant up-to-date worden gehouden. Het opstellen van een bedrijfsnoodorganisatie komt uitgebreid aan bod in hoofdstuk 2 van dit dossier.
1.1.4 Plicht tot informeren
informatieplicht
De Arbowet schrijft niet alleen voor wat de plichten zijn qua aantal bhv’ers en de opleiding en uitrusting, de werkgever heeft ook informatieplicht tegenover de bedrijfshulpverleners (Arbowet, artikel 15a). Dit betekent dat de werkgever de bhv moet informeren over:
- ongevalsrapportages en de lijst van arbeidsongevallen binnen de organisatie;
- waarschuwingen en sancties van de Arbeidsinspectie (voorheen Inspectie SZW);
- eventuele ontheffingen die de werkgever van de Arbeidsinspectie heeft gekregen.
Ook heeft de werkgever de plicht om alle ‘werknemers doeltreffend in te lichten’ over de organisatie van de bhv, zoals in artikel 8, lid 1 van de Arbowet staat.