4.3 Mogelijke vormen

downloaden

Een arbocatalogus kan allerlei verschijningsvormen hebben. Soms zetten de sociale partners het document op papier en verspreiden het binnen hun branche. Maar vaker maken ze het digitaal openbaar. Als eindgebruiker kunt u de catalogus dan downloaden of er via een website doorheen surfen. Een digitale arbocatalogus heeft als voordeel dat het document gemakkelijk kan worden gekoppeld aan allerhande bestaande regels en richtlijnen. Op die manier is de arbocatalogus een schakel tussen verschillende documenten en richtlijnen die voor uw organisatie en branche gelden.

4.3.1 Papieren arbocatalogus

uitdraaien

De simpelste vorm van de arbocatalogus is gewoon de papieren versie. Geen toeters en bellen, geen digitale links en verwijzingen, maar gewoon een helder en duidelijk document dat u naar believen kunt uitdraaien en kunt verspreiden onder de medewerkers. Wees creatief bij de verspreiding! Arbocatalogi komen tot stand door middel van samenwerking tussen de sociale partners in de sector, die op hun beurt ook weer organen hebben om informatie te verspreiden. Denk hierbij aan vakbladen, organen van brancheorganisaties, organen van sociale partners, beurzen, enzovoort.

De papieren arbocatalogus is geschikt voor branches met veel kleine bedrijven, waar weinig grote wijzigingen in arbobeleid te verwachten zijn. Voor branches met overwegend grotere bedrijven is deze vorm minder geschikt omdat het document telkens moet worden aangepast (en opnieuw uitgedraaid!) als er zaken veranderen.

4.3.2 Digitale arbocatalogus

webbased

Een digitale arbocatalogus is een digitaal oplossingenboek waarin werkgevers en werknemers oplossingen kunnen vinden voor arborisico’s. Veel van zulke digitale catalogi zijn webbased. Dat wil zeggen dat het document via internet te raadplegen is en dus ook gemakkelijk open kan worden gesteld voor een breed publiek. Als eindgebruiker kunt u de externe bronnen in uw catalogus vaak koppelen aan uw eigen dossier.

CMS

Sommige koepelorganisaties bieden Content Management Systemen (CMS) aan om de arbocatalogus in te organiseren. Maar uiteraard kunnen de sociale partners in uw branche de digitale arbocatalogus ook zelf vormgeven. Hieronder worden voor- en nadelen van beide mogelijkheden nader toegelicht.

Ontwerpen

vastomlijnd plan

Het ontwerp van een webbased arbocatalogus is geen kleinigheid. Om te beginnen moeten de sociale partners – voordat zij beginnen aan de bouw van de website – een redelijk vastomlijnd plan hebben voor het doel en de inhoud van de catalogus. Ze moeten inventariseren wie van de digitale catalogus gebruik gaat maken, welke ingangen ze willen hebben en hoe de site er (globaal) uit moet komen te zien. Hebben werkgevers en werknemers deze zaken op een rijtje gezet, dan kunnen ze een bedrijf zoeken dat de site voor hen gaat bouwen.

Systemen en formats

standaardformat

Er zijn verschillende systemen en formats die allemaal hun eigen mogelijkheden en beperkingen hebben. Er zijn bureaus die een kant-en-klaar ‘standaardformat’ aanbieden, terwijl andere bureaus een oplossing bouwen op basis van de wensen van de sociale partners. Zo’n standaardformat lijkt op het eerste gezicht goedkoper en soms is het dit ook, tenzij er bij nader inzien flink aan gesleuteld moet worden omdat het niet voldoet aan de geformuleerde wensen. Maatwerk is soms duurder, maar komt vaak beter tegemoet aan de eigen wensen, wat natuurlijk weer voordelig is.

Mogelijkheden

creatief

De opstellers van een arbocatalogus moeten er in ieder geval voor zorgen dat ze een duidelijk beeld hebben van de mogelijkheden. Het is zaak de webbeheerders uit te dagen om creatief mee te denken hoe zij aan de wensen tegemoet kunnen komen, en dit ook tijdens de verdere ontwikkeling te blijven doen. Samen met hen bepalen de sociale partners de structuur van de website:

• Welke ingangen moeten er komen?
• Hoe zit de zoekmachine in elkaar?
• Hoe komt de site eruit te zien?

Inhoud toevoegen

koppelen

Is de website eenmaal ‘in de lucht’ dan is het zaak de site te vullen met content (inhoud). Het voordeel van een webbased arbocatalogus is de oneindige mogelijkheid om te koppelen aan andere sites en documenten. Dit is echter ook een gevaar. De arbocatalogus moet te allen tijde helder en overzichtelijk blijven. Door slim te digitaliseren kan een grote arbocatalogus overigens toch toegankelijk zijn. Verbeterchecks en praktische rubricering kunnen gebruikers gericht bij onderdelen van een arbocatalogus brengen die op hen van toepassing zijn.

Aansluiten bij branche-CMS

basismodel arbocatalogus

zoekingangen

Zoals gezegd bieden diverse koepelorganisaties Content Management Systemen (CMS) aan om de arbocatalogus in te plaatsen. Een voorbeeld is het ‘basismodel arbocatalogus’, dat u kunt vinden via de website van de Stichting van de Arbeid. Branches kunnen een eigen catalogus maken aan de hand van dit basismodel. Meestal is de opzet zo dat werkgevers en werknemers voor een navigatie (zoekstructuur) van hun website kiezen waarin u als gebruiker via diverse zoekingangen (bijvoorbeeld functie en/of handeling) de juiste oplossing voor een bepaald arborisico kunt vinden. Dit betekent dat de sociale partners – voordat zij met een digitale arbocatalogus aan de slag gaan – al moeten hebben nagedacht over de diverse zoekingangen die bij arborisico’s en oplossingen in uw branche passen. Binnen het basismodel is er een groot aantal mogelijkheden om een eigen vorm, opbouw en indeling te kiezen. Ook kan de branche de arbocatalogus meestal in een eigen ‘look & feel’ opmaken met logo’s en huisstijlkleuren en bestaat de mogelijkheid om foto’s of filmpjes toe te voegen.

Voordeel

besparing

Het voordeel van de aansluiting bij een bestaand CMS is een forse besparing op de ontwikkelkosten. Natuurlijk gaat er wel veel tijd zitten in het inhoudelijk vullen van zo’n basismodel.

Verwijzingen

delen en koppelen

bestaande bronnen

Een digitale arbocatalogus biedt uitgebreide mogelijkheden om informatie te delen en informatie te koppelen, ook voor specifieke informatie die alleen voor uw eigen organisatie geldt. Een niet onbelangrijke functie, omdat veel arbocatalogi voor een groot deel bestaan uit verwijzingen naar andere documenten en richtlijnen. Werkgevers en werknemers mogen putten uit allerhande bestaande bronnen en er binnen hun eigen arbocatalogus naar verwijzen. Bij het maken van een arbocatalogus hoeven de sociale partners dus niet zelf het wiel uit te vinden! In een catalogus kunt u onder meer de volgende onderdelen vinden:

• een eventuele brancherisico-inventarisatie- en evaluatie;
• normeringen uit wetenschappelijke onderzoeken;
• werkprocessen;
• tools;
• rekenmodellen;
• oplossingenboeken;
• jurisprudentie;
• leidraden;
• brancherichtlijnen;
• voorbeelden of best practices.