1.3 Gevolgen van ongevallen
organisatie als geheel
De gevolgen van een arbeidsongeval kunnen enorm zijn. Natuurlijk voor de werknemer die het ongeval overkomt, maar ook voor zijn collega’s en voor uw organisatie als geheel. Bij het laatste gaat het dan niet alleen om financiële gevolgen – productiestop, verzuim door de werknemer, re-integratiekosten, schadevergoeding – maar ook om gevolgen voor het imago van uw organisatie.
Werknemer
flinke knauw
Werknemers kunnen door een arbeidsongeval lange tijd in onzekerheid verkeren over hun terugkeer op de werkvloer en zelfs blijvend (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt worden. Ze kunnen geestelijk een flinke knauw krijgen en bijvoorbeeld last krijgen van een depressie of een post-traumatisch stresssyndroom (PTSS). Maar ook als de gezondheidsschade niet blijvend is, moet de werknemer soms lang revalideren, wat veel geduld en doorzettingsvermogen vergt, terwijl collega’s en werkgever er niet altijd begrip voor hebben.
Collega’s
minder veilig
arbodienst
Een arbeidsongeval raakt niet alleen het slachtoffer, maar ook collega’s. Zeker als ze getuige zijn geweest. Als een werknemer ziet dat zijn collega wordt aangevallen door een klant en er zelf zonder kleerscheuren vanafkomt, zal hij zich net zo goed minder veilig voelen op de werkvloer. Dit kan leiden tot minder productiviteit, gebrek aan motivatie en uiteindelijk ook tot ziekteverzuim. Betrek in uw nazorg dus niet alleen de werknemer die het ongeluk heeft gehad, maar ook zijn collega’s. Uw arbodienst of bedrijfsmaatschappelijk werker kan hierbij een belangrijke rol spelen. Vraag deze partijen dus om advies of medewerking.
Met name slachtoffers in kleine organisaties
middelgroot
Tussen 2015 en 2019 gebeurden er vooral ernstige arbeidsongevallen in kleine organisaties met minder dan tien werknemers, blijkt uit cijfers van Inspectie SZW. Per 100.000 werknemers werden er 67 slachtoffer van een arbeidsongeval. Bij middelgrote organisaties (10 tot 100 werknemers) vielen per 100.000 45 slachtoffers. Bij grote organisaties (meer dan 100 werknemers) lag het aantal het laagst met tien per 100.000 werknemers.
Uitzendkracht
zelfstandig
De slachtoffers bevonden zich vooral onder de jongere werknemers (15 tot 24 jaar) en onder werknemers van 55 jaar en ouder. Van de slachtoffers heeft twee derde een tijdelijk of vast contract, een kwart is uitzendkracht of werkt op zelfstandige basis.
Werkgever
drievoudig
ondernemingsraad
verzekeringspremie
Arbeidsongevallen kunnen grote financiële consequenties hebben. Denk in elk geval aan de volgende zaken.
- Een dag
- ziekteverzuim kost minimaal het dubbele van de loonkosten van het slachtoffer: zijn loon plus werkgeverslasten, productieverlies, vervangingskosten. Gaat de werknemer naar een arts of de spoedeisende hulp? Dan is er op in ieder geval de eerste dag sprake van het drievoudige van de loonkosten.
- Er zijn loonkosten vanwege de opvang en afwikkeling van het ongeval. Denk aan bhv, de administratieve verwerking door HR, de inzet van de arbocoördinator.
- Collega’s moeten een ernstig ongeval misschien verwerken, hebben daarbij mogelijk hulp nodig en ze kunnen daardoor tijdelijk minder productief zijn.
- Bespreking van het incident in de ondernemingsraad (OR) is een belangrijk vervolg en dat kost arbeidsuren.
- Mogelijk wilt u de werkplek aanpassen, denk aan gevaarlijke apparaten of een opleiding voor werknemers.
- De re-integratie van de zieke werknemer en begeleiden van collega’s kost geld.
- Uw organisatie riskeert boetes, productieverlies door onderzoek van Inspectie SZW en u moet mogelijk de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) aanpassen.
- Uw werkgever krijgt mogelijk te maken met hogere verzekeringspremies, moet onderhandelen met de verzekeraar, krijgt een rekening voor juridische kosten en claims.
- Er is omzetverlies door productieverlies, te late levering, imagoschade en ontevreden klanten.
Imagoschade voor uw organisatie
slechte naam
Los van de directe financiële gevolgen is een groot arbeidsongeval – of een reeks kleine – negatief voor het imago. Uw organisatie kan een slechte naam krijgen bij (potentiële) werknemers, waardoor het moeilijker is mensen te werven of behouden. Maar ook de klandizie kan teruglopen, zeker als het arbeidsongeval breed wordt uitgemeten in de pers.