9.2 Regeling tegemoetkoming stoffengerelateerde beroepsziekten
slachtoffers
definitie
De Regeling tegemoetkoming stoffengerelateerde beroepsziekten (TSB) moet ervoor zorgen dat slachtoffers sneller erkenning krijgen voor hun beroepsziekte veroorzaakt door werken met gevaarlijke stoffen. De regeling is bestemd voor (voormalige) werkenden. Dit kunnen zowel werknemers als zzp’ers zijn. De definitie van beroepsziekte is: ‘een ernstige aandoening die vermeld is op de bij deze regeling behorende Lijst beroepsziekten, opgenomen in de bijlage’.
Het helpt als de aanvraag voor de TSB ook een door de behandelend arts of bedrijfsarts vastgestelde diagnose bevat. Het Instituut Slachtoffers Beroepsziekten door Gevaarlijke stoffen (ISBG) kan helpen zo’n diagnose te verkrijgen.
9.2.1 Eenmalige uitkering
kennis
schildersziekte
Omdat het vaststellen van een beroepsziekte veel (wetenschappelijk en medisch) onderzoek vraagt en veel tijd kost, is de Regeling TSB vooralsnog beperkt tot de volgende drie beroepsziekten, waarover al veel kennis bestaat:
Ook mensen bij wie de gezondheidsschade al lang geleden is vastgesteld, kunnen een beroep op deze regeling doen. Aanvragen is mogelijk sinds 1 januari 2023. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) verzorgt de uitvoering.
Eenmalige uitkering
Wie ‘erkend’ is als ernstig getroffene door een stoffengerelateerde beroepsziekte die op deze lijst staat, krijgt zo snel mogelijk een eenmalige uitkering van de SVB. In de toekomst komen ook werkenden met andere stoffengerelateerde beroepsziekten in aanmerking. Het advies is om de lijst in 2025 uit te breiden met vijf nieuwe beroepsziekten.
9.2.2 Afhandeling fiscaal en praktisch
bedrag
De tegemoetkoming voor 2024 is vastgesteld op € 24.010. Het bedrag is voor iedereen gelijk, omdat het immers geen vergoeding is die is gekoppeld aan de werkelijke opgelopen schade. Die kan per individu verschillen.
Fiscale afhandeling
uitkering
De eenmalige uitkering wordt fiscaal behandeld zoals dat bij smartengeld gebeurt, en is dus belasting- en premievrij. Krijgt de werknemer ook een schadevergoeding van de werkgever, dan wordt dat bedrag in mindering gebracht op de tegemoetkoming in het kader van de TSB. Werknemers die zicht hebben op een schadevergoeding, moeten dat melden.
Evaluatie
beroep
Uit een evaluatie van de Regeling TSB in het voorjaar 2024 is gebleken dat het aantal mensen dat een beroep doet op de regeling kleiner is dan verwacht. Ook is het aantal toewijzingen van een tegemoetkoming onder de aanvragers lager dan waar vooraf op was gerekend. De oorzaak hiervan is onbekend. Is de regeling onvoldoende bekend of niet toegankelijk genoeg? Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft aangekondigd te zullen onderzoeken waardoor dit komt.
Partijen betrokken bij de Regeling TSB
diensten
uitkeren
Slachtoffers die denken in aanmerking te komen voor de eenmalige financiële tegemoetkoming van de overheid moeten zich aanmelden bij het Instituut Slachtoffers Beroepsziekten door Gevaarlijke stoffen (ISBG). Zij kunnen kosteloos van de diensten van het ISGB gebruikmaken. De beoordeling of het aannemelijk is dat het slachtoffer ziek is geworden door het werken met de gevaarlijke stof wordt uitgevoerd door de medische deskundigen van Lexces. Dit is een samenwerkingsverband van vijf instituten waaronder het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). De Sociale Verzekeringsbank (SVB) is verantwoordelijk voor het uitkeren van de tegemoetkomingen.