U bent hier

Onderneming & Administratie
Budgetteren2. De plaats van het budget in het beleid2.1 Het management-control-model

2.1 Het management-control-model

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier FA Rendement
Publicatiedatum: februari 2023

besturing

De besturing van de meeste ondernemingen vindt plaats aan de hand van het bekende management-control-model, gebaseerd op het feedback-principe. Met dit model kunt u de strategiebepaling en de uitvoering van het bedrijfsproces meten en zo nodig bijsturen.

Feedbackmodel

doelen

metingen

bijsturen

Het feedbackmodel gaat uit van een planner, een monitor en een controller. Het werkt globaal als volgt:

  • Op basis van gegevens uit de omgeving en de doelen van de onderneming geeft de planner opdrachten aan het bedrijfsvoeringsproces.
  • Op basis van metingen meet, registreert en rapporteert de monitor over het bedrijfsvoeringsproces. Dit zijn meestal de geld- en goederenstromen. Ook de kwaliteit van het bedrijfsvoeringsproces valt hieronder.
  • Op basis van de rapportages van de monitor vergelijkt de controller deze met de normen. De controller stuurt de bedrijfsvoering bij of verzoekt de planner de opdrachten bij te stellen.
  • Voor alle stappen in het proces zijn doelen geformuleerd. Aan de hand van die doelen bekijkt u hoe de uitvoering van het proces verloopt.

    Feedforward in plaats van feedback

    vooruitlopen

    Een variant op het feedbackmodel is het feedforwardmodel. Met dit model kunt u op basis van te verwachten resultaten (in de toekomst) bijsturen. Gaat u uit van dit model, dan wacht u de werkelijke resultaten dus niet af, maar loopt u op de werkelijke resultaten vooruit door ze te voorspellen. Het nut hiervan is dat u bepaalde voorziene problemen en slechte resultaten kunt voorkomen. Bij feedforward kan budgettering een grote rol spelen, omdat ze allebei inspelen op de nabije toekomst.