8.3 Leiderschapsstijl aanpassen
omgevingsbewustzijn
balans
Het kennen van uw medewerker valt binnen het model van emotionele intelligentie onder omgevingsbewustzijn. Wat er in de omgeving speelt, heeft invloed op hoe u effectief handelt. In hoofdstuk 3 is al besproken dat u zich met effectief leidinggeven niet alleen richt op de mens, maar op het vinden van een juiste balans tussen de aandacht voor de mens en de aandacht voor het werk dat gedaan moet worden. Dat laatste betekent dat u zich als leider ook bewust moet zijn van de inhoudelijke of productiegerichte kenmerken van uw omgeving. U moet ervoor zorgen dat de leiderschapsstijl die u inzet, past bij de aard van het werk dat de medewerkers doen.
De manier van leidinggeven in een fabriek met een lopende band vraagt andere vaardigheden en accenten van u als manager dan de manier van leidinggeven in een creatieve marketingomgeving, waarin werknemers steeds nieuwe originele concepten moeten bedenken.
Quinn
coördinator
innovator
Robert Quinn heeft acht rollen van een effectieve manager beschreven die met elkaar concurreren. Het is afhankelijk van de aard van de organisatie, de aard van het werk en de visie op leiderschap welke rol het meest effectief is.
- De rollen van coördinator en controleur zijn zeer geschikt in een massaproductieomgeving. Ze kijken vooral naar de taak die moet worden uitgevoerd.
- De rollen van inspirator en mentor zijn zeer effectief in mensgerichte omgevingen. Ze zijn vaak geschikt voor dienstverlenende organisaties.
- De rollen van innovator en bemiddelaar zijn effectief bij creatieve bedrijven die steeds weer vernieuwende producten en diensten moeten leveren.
- De rollen van producent en bestuurder zijn effectief in organisaties waarin medewerkers vooral samen aan een taak moeten werken:
Tegenstrijdig
moeite
De rollen concurreren met elkaar, omdat het leiderschapsvaardigheden zijn die zeer effectief zijn in de ene situatie, maar juist averechts werken in andere situaties. De vaardigheden die u moet inzetten in elk van de acht rollen zijn vaak tegenstrijdig. Van nature neemt u als leider waarschijnlijk gemakkelijk een aantal van deze rollen aan. Maar er zijn ook rollen die u veel meer moeite kosten of die u eigenlijk (nog) helemaal niet beheerst.
Omgeving
succesvol
Het model van Quinn verklaart waarom veel leiders in de ene omgeving zeer succesvol en effectief zijn, terwijl ze in een andere omgeving veel meer moeite hebben om doelen te bereiken en mensen te raken. Als de situatie, de mensen of de omgeving verandert, verandert ook wat er van u als leidinggevende gevraagd wordt.
Meesterschap in leidinggeven bereikt u volgens Quinn als u alle acht rollen kunt inzetten en hiertussen kunt schakelen op basis van wat uw medewerkers en de organisatie van u vragen. Dit vereist niet alleen oefening, maar ook zelfkennis.