6.3 Bewuste keuze
werkwijze
Uit het overzicht van beschikbare manieren om het overleg rond een bepaald agendapunt te voeren, blijkt dat u het beste heel bewust kunt kiezen voor een bepaalde werkwijze. Ook al omdat elke strategie om een eigen uitvoering vraagt. Wat bepaalt de keus voor de ene of de andere aanpak?
6.3.1 Steun en overeenstemming
afhankelijkheid
Uit de figuur op deze pagina blijkt dat er twee algemene criteria van belang zijn als u een keuze maakt uit de vijf strategieën, namelijk de mate waarin steun van de OR nodig is en de mate van overeenstemming tussen OR en bestuurder. Naarmate de bestuurder de OR harder nodig heeft, kan de raad natuurlijk zwaarder inzetten op zijn eigen doelen. Als partijen elkaar dan ook nog nauwelijks ontlopen op de inhoud, is te verwachten dat de bestuurder bereid is de aanvullende suggesties van de OR over te nemen. Is die afhankelijkheid er wel, maar is er sprake van een flink verschil van mening, dan is het forceren te overwegen. Maar, denk aan de gevolgen van deze strategie!
Steun OR niet nodig
onderhandelen
Heeft de bestuurder de steun van de OR niet zo hard nodig, dan kan het met wat goede wil van beide kanten nog wel lukken om het één en ander voor elkaar te krijgen. Daarvoor is dan wel vereist dat de standpunten niet mijlenver uit elkaar liggen: onderhandelen dus. Is het meningsverschil groot, dan moet de raad zich serieus afvragen of hij dit overleg wel aan wil gaan (ontlopen). Alternatief is dan toegeven.
6.3.2 Subjectief
meningsverschillen
Het is niet de bedoeling het keuzeschema star te hanteren! Wat voor de ene bestuurder een hoge mate van overeenstemming met de OR is, ziet zijn collega als toch nog wel aanzienlijke meningsverschillen. De mate van overeenstemming is dus een subjectief begrip. Zo verschillen bestuurders onderling ook in hun opvatting over het nut van medezeggenschap. En dat bepaalt weer hoe sterk ze uit zijn op de steun van de OR of PVT.
Instemmings- of adviesrecht
fusie
Bij instemmingsrecht heeft menig OR het gevoel sterker te staan dan bij een adviesvraag. Toch is dat in het algemeen niet zo. Wie zijn hand overspeelt bij een instemmingsverzoek, loopt het risico dat het helemaal niet tot een regeling zal komen. En het blijkt keer op keer dat de bestuurder bijvoorbeeld bij voorgenomen fusies de steun van de ondernemingsraad onmisbaar acht. Toch gaat het daarbij ‘slechts’ om een adviesrecht.
Persoonlijke talenten
Wat bij de meningsvorming een nadeel kan zijn – het veelkoppige karakter van een OR – is bij de uitvoering van de overlegstrategie een voordeel. Niet elke strategie ligt iedereen. Het ene OR-lid is een ster in het kort en zakelijk neerzetten en onderbouwen van een standpunt, een ander kan spanning met een grapje breken en een derde is heel goed in het vinden van de juiste toon. Door bij de uitvoering gebruik te maken van persoonlijke talenten van de leden kan een ondernemingsraad zich van meerdere strategieën bedienen en die ook in één overlegvergadering afwisselen. Gerichte scholing kan helpen bij het opsporen van verborgen talenten en het ontwikkelen ervan.