4.2 Het advies in fasen
hoofdlijnen
Een OR die meer in de melk te brokkelen wil hebben, moet eerder in het traject aan de bak. Eén van de manieren daarvoor is het adviseren op hoofdlijnen of adviseren in fasen. Dat kan al op het moment dat het management nog niet meer voor zich ziet dan de contouren van een geplande verandering. Het kan zelfs in de vorm van een ongevraagd advies, als er alleen nog maar bekend is dat er een probleem is waarover een besluit genomen moet worden en de bestuurder nog moet nadenken over de juiste oplossingen.
Mijlpalen
duidelijke afspraken
De bedoeling van een gefaseerd advies is om mijlpalen vast te stellen in het besluitvormingsproces met daar telkens aan gekoppeld duidelijke afspraken over de rol van de medezeggenschap. Dit kan gebeuren in de vorm van een ondernemingsovereenkomst, maar de afspraken kunnen ook in de notulen van de overlegvergaderingen worden opgenomen. De ondernemingsraad verschiet dus met een gefaseerd advies niet direct al zijn kruit na het vaststellen van de hoofdlijnen en blijft ook bij de besluitvorming daarna een volwaardige gesprekspartner.
Houdt de bestuurder zich in de loop van het traject niet aan de afspraken over de rol van de raad bij het vervolg? Dan ontstaat een nieuwe situatie. De eerdere uitspraken en toezeggingen van de OR vervallen dan ook.
Fasen
oplossingsrichting
Denkbaar is bijvoorbeeld dat de ondernemingsraad zich eerst uitspreekt over de noodzaak van een te nemen besluit en in de tweede fase over een bepaalde oplossingsrichting. De derde en eventuele volgende fasen hebben dan betrekking op de verdere uitwerkingen daarvan. Gaandeweg worden de personele gevolgen duidelijker en kunnen ook deze in het overleg met de OR worden betrokken. Aan het eind van het traject volgt dan de adviesaanvraag zoals bedoeld onder ‘klassiek adviseren’.
Bij een gefaseerd advies heeft de OR zich op weg naar de uiteindelijke ‘klassieke’ adviesaanvraag al meerdere malen over verschillende onderwerpen in de besluitvorming uitgesproken. Dat kan de behandeling van de uiteindelijke adviesaanvraag aanmerkelijk versnellen.
informatie
Soms is fasering van de besluitvorming en de adviesaanvraag noodzakelijk omdat de bestuurder bepaalde informatie aan het begin van het traject nog niet heeft. Denk bijvoorbeeld aan financiële gegevens of de resultaten van een extern onderzoek dat nog moet beginnen. Een andere mogelijkheid is dat de bestuurder bepaalde ontwikkelingen nog moet afwachten. Dit komt vaak voor als hij in onderhandeling is met kandidaten voor een overname of fusie.
Schroom niet om duidelijke deadlines af te spreken waarop de bestuurder een volgende adviesaanvraag indient of nieuwe informatie naar de raad stuurt. Wat de OR niet wil is tijdens het adviestraject ineens voor verrassingen komen te staan.