1.2 De aankondigingsbrief

medewerking

motivatie

De fiscus zal een boekenonderzoek altijd ruim van tevoren aankondigen. Tegen het onderzoek zelf kunt u niets inbrengen. ​U zult uw medewerking moeten verlenen. Als het tijdstip u niet gelegen komt, bijvoorbeeld als de controle midden in de seizoenspiek valt of net rond een deadline, kunt u vragen om uitstel. De controleambtenaar is niet verplicht hieraan gehoor te geven. Onnodig uitstel vragen kan de indruk wekken dat u iets heeft te verbergen, dus zorg voor een goede schriftelijke motivatie als u uitstel vraagt.

Aard van het bezoek

aankondiging

controle

Niet elk bezoek van de Belastingdienst aan uw onderneming is een boekenonderzoek:

• Bij een bedrijfsbezoek verkrijgt de Belastingdienst inzicht in uw bedrijfsvoering en in uw administratie. U krijgt bijna altijd een aankondiging van het bezoek.
• Een bijzondere vorm van een bedrijfsbezoek is de waarneming ter plaatse. Bij een waarneming ter plaatse gaat het erom inzicht te krijgen in de dagelijkse gang van zaken in een onderneming. In hoofdstuk 4 leest u meer hierover.
• Een boekenonderzoek is een controle van aangiften en van uw administratie. Veelal is dit onderzoek gericht op een specifieke belastingsoort (zoals BTW of loonheffingen) en op een bepaalde periode. Een boekenonderzoek vergt ook van u de nodige tijd en energie.

controle

Voorheen moest u er rekening mee houden dat u eens in de vijf jaar een boekenonderzoek kreeg. Inmiddels gaat deze regel niet meer op. Sterker nog: de kans op een controle wordt steeds kleiner.

Doel van het onderzoek

bescheiden

informeren

fraude

In de aankondigingsbrief vermeldt de Belastingdienst onder meer wat de controleambtenaar gaat controleren en welke boeken, bescheiden en gegevens u daarvoor aan hem beschikbaar moet stellen. Meestal gaat het om een onderzoek over een periode of om controle van bepaalde onderdelen van uw aangiften en administratie. Hier wordt in principe niet van afgeweken. Wil de fiscus tijdens het onderzoek toch meer controleren dan het vooraf aangekondigde deel van de administratie, dan zal de betrokken inspecteur u daarover bijtijds moeten informeren. De transparantie gaat niet zover dat alle inspecties (bedrijfsbezoeken, waarnemingen ter plaatse) vooraf moeten worden aangekondigd. Als er een vermoeden van fraude is, kan een aankondiging in bepaalde gevallen ineffectief zijn.

Compliance

naleving

belasting-moraal

De Belastingdienst houdt op verschillende manieren toezicht op het nakomen van uw verplichtingen. Alle toezicht draait uiteindelijk om het sturen van uw gedrag, zodat u zoveel mogelijk uit uzelf de regelgeving nakomt. In Belastingjargon heet dit ‘compliance’. Een belastingcontrole is in die zin vergelijkbaar met de middelen die de politie inzet bij verkeerstoezicht. Ook deze hebben het onderhouden en versterken van het gewenste gedrag tot doel.