2.3 Productiviteit
mentaal afwezig
Een ernstig verslaafde werknemer is vaak slecht tot werken in staat. Hij is fysiek aanwezig, maar mentaal afwezig, waardoor er maar weinig werk uit zijn vingers komt, hij deadlines mist en vaker fouten maakt.
De leidinggevende of de directe collega’s zullen het verlies van productiviteit kunnen herkennen en bij hen kunt u dan ook te rade gaan over de maatregelen die eventueel al zijn getroffen.
Moeite
kwaliteit
Verslaafde werknemers zijn zo druk bezig met hun verslaving, dat werken veel meer tijd en moeite kost dan voorheen. Sommige werknemers hebben bijvoorbeeld problemen met het onthouden van instructies of problemen met ingewikkelde handelingen. Ze kunnen vaak slechter beslissingen nemen en hebben moeite met de sociale interactie. De kwaliteit van het werk wordt hierdoor lager. Het is natuurlijk helemaal opvallend als een werknemer voorheen uitstekend functioneerde, en nu vreemde fouten maakt en het overzicht kwijt is.
Klagende klanten ook stevig signaal
Komt een verslaafde werknemer vaak met klanten in aanraking, dan loopt hij het risico dat zij zijn vreemde gedrag ook zullen opmerken en dat het contact met klanten hierdoor verslechtert. Klachten van klanten over het werk, de resultaten, het handelen, de communicatie of de service van een werknemer zijn dan ook belangrijke aanwijzingen dat er iets mis is in het dagelijkse functioneren van de betreffende werknemer.
Arbeidsongevallen
vorkheftruck
douche
Opvallend is ook de rol van middelengebruik bij ongevallen, bijna-ongevallen en ongelukjes op de werkvloer. Verslaafde werknemers zijn gemiddeld vaker dan andere werknemers betrokken bij arbeidsongevallen, omdat ze met hun hoofd niet of niet volledig bij het werk zijn en daardoor vaker fouten maken.
Twee voorbeelden uit de praktijk
- Een werknemer in een distributiecentrum moet om 06.00 uur ’s ochtends beginnen. De avond ervoor heeft hij tot 24.00 uur veel bier gedronken. Het lichaam heeft tijd nodig om de alcohol af te breken, dus de werknemer is de volgende ochtend nog niet nuchter. Hij bestuurt een vorkheftruck en rijdt een collega aan, die gewond raakt.
- Een werknemer werkt als wagenparkbeheerder bij een autoverhuurbedrijf. Ze heeft gisteravond laat vier glazen wijn gedronken, maar voelt zich na een paar uur slaap en een verfrissende douche redelijk en is dan ook in de veronderstelling dat ze prima kan werken. Als ze ’s ochtends alle verhuurde busjes voor de dag klaarzet, blijkt ze toch niet scherp en reageert ze traag op parkeeraanwijzingen van haar collega. Het inparkeren gaat moeilijk en ze rijdt achteruit nét niet tegen haar collega aan.
Afwisseling productiviteit
als een speer
Een opvallend kenmerk van verslaving in combinatie met productiviteit is de afwisseling van hoge en lage productiviteit. De ene week komt er bij de medewerker werkelijk niks uit zijn handen, terwijl hij de andere week als een speer over de afdeling gaat. Dit heeft de maken met het verschil in ‘goede’ en ‘slechte’ dagen tijdens een verslaving: deze wisselen elkaar constant af.